ΟΜΙΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΠΟΥ ΕΚΦΩΝΗΘΗΚΕ ΤΗΝ 15-09-2019 ΣΤΟΝ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΘΕΟΛΟΓΩΝ ΒΟΡ.ΑΙΓΑΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

Κυρίες ,κύριοι
Αυτή είναι η δική μας 11η Σεπτεμβρίου (αν το υπολογίσουμε με το νέο ημερολόγιο) ,η οποία περνάει έτσι απλά χωρίς τεράστια προβολή, χωρίς να ασχοληθούν μαζί της μεγάλοι σκηνοθέτες. Μια λειτουργία και λίγα λόγια τις πρώτες μέρες του Σεπτέμβρη και πάντα μεταξύ μας οι ίδιοι άνθρωποι εδώ στην άκρη της πόλης ,αλλά στην καρδιά ενός αρχικά προσφυγικού καταυλισμού για να θυμηθούμε και να θυμίσουμε όσα συνέβησαν 97 χρόνια πριν.
Η περιγραφή της καταστροφής της Μικρασίας αρχίζει (οξύμωρο αλήθεια) με την απελευθέρωσή της. Πρέπει να φτάσει κανείς στο κορύφωμα του εθνικού μεγαλουργήματος για να αντιληφθεί το βάθος της εθνικής συμφοράς .Να αισθανθεί το παραλήρημα χαράς των μαρτυρικών κατοίκων της το Μάιο του 19 για να νιώσει τη φρίκη της τραγωδίας τους. Τότε δε θα μπορούσε κανείς να δει την καταστροφή. Τότε που το αλαλάζων πλήθος ενώνει μια κραυγή τρόμου «έρχονται οι Τούρκοι ,έρχονται οι Τσέτες». «Το σύνθημα ήταν μια βόμβα» γράφει ο Καψής «Ποιος το έριξε, άγνωστο, ούτε κι έχει σημασία. Αφορμή δεν ήταν δύσκολο να βρεθεί .Κι η συμφορά ξέσπασε. Ο κρότος της έκρηξης δεν είχε ακόμη σβήσει κι ο μανιασμένος όχλος κινήθηκε, τα μαχαίρια αστραψαν .Πρώτα όρμησαν μπουλούκια ενόπλων και ύστερα οι Τσέτες, Μογγόλοι ιππείς της στρατιάς του Καυκάσου και πεζικάριοι. Ξεχύθηκαν στους δρόμους κι άρχισαν τη σφαγή. Άνδρες, γυναίκες, γέροι και παιδιά –κανείς δε γλυτώνει. Απωθημένη βαρβαρότητα αιώνων ξυπνά μέσα στην ψυχή των Τούρκων και το αίμα βάφει την παραλία της Σμύρνης.»
Η Σμύρνη Εάλω. Αλώθηκαν όμως και οι ψυχές. Το βράδυ της 27ης Αυγούστου ο Εθνομάρτυρας Χρυσόστομος, αφού παραδίνεται στον τουρκικό όχλο περνάει στην αγιοσύνη. Η είδηση απλώνεται σ’ όλη τη Σμύρνη και μοιάζει ψέμα .Τα χέρια που απλώνονταν για να αγγίξουν τα άμφια του Μητροπολίτη σε μια αγωνιώδη επίκληση ,μένουν μετέωρα. Στις 30 Αυγούστου από το βάθος της Σμύρνης βγαίνει καπνός. Το κάψιμο άρχισε από την Αρμένικη συνοικία. Για τρεις μέρες η Σμύρνη φλέγεται.
Γέμισε η Μικρασιατική γη ακρωτηριασμένα μέλη ,γέμισε η θάλασσα της Ιωνίας πτώματα ,γέμισε η Ελλάδα ανθρώπινα ράκη που στοιβάζονται σε πρόχειρα στημένους προσφυγικούς καταυλισμούς. Ο ανθρώπινος πόνος εναλλάσσεται με τον πόνο της ψυχής και υψώνεται πιο πάνω. Ο Βενέζης γράφει για την ανθρώπινη καρδιά που σπαράζει, όχι για την ψυχή. «Εδώ μέσα δεν υπάρχει ψυχή ,δεν υπάρχει περιθώριο για ταξίδι σε χώρους της μεταφυσικής .Όταν καίγεται έτσι, που καίγεται εδώ, με πυρωμένο σίδερο η σάρκα ,παντοδύναμη θεότητα υψώνεται αυτή κι όλα τα’ άλλα σωπαίνουν. Έχουν να λένε πως κανένας πόνος δε μπορεί να είναι ισοδύναμος με τον ηθικό πόνο. Αυτά τα λένε οι σοφοί και τα βιβλία. Όμως αν βγεις στα τρίστρατα και ρωτήσεις τους μάρτυρες αυτούς που τα κορμιά τους βασανίστηκαν, ενώ πάνω τους σαλάγιζε ο θάνατος, κι είναι τόσο εύκολο να τους βρεις ,η εποχή μας φρόντισε και γέμισε τον κόσμο- αν τους ρωτήσεις, θα μάθεις πως τίποτα, τίποτα δεν υπάρχει πιο βαθύ και πιο ιερό από ένα σώμα που βασανίζεται.».
Μετά την πτώση της Σμύρνης ο Κεμάλ προσθέτει στις πολιτικές υποθήκες του ότι «…η ιστορική πορεία του τουρκικού έθνους πρέπει να είναι προσανατολισμένη προς τη Δύση» και δίνει εντολές όλες οι προτομές του να είναι στραμμένες δυτικά.
Αν η Σμύρνη ,η χερσόνησος της Ερυθραίας ,η Μαγνησία, ενσωματωνόταν στην Ελλάδα και συγκέντρωναν τον ελληνισμό της Ανατολής, οι Τούρκοι θ’ αγνάντευαν την Κων/πολη από τις Ασιατικές ακτές. Εδώ τίθεται το μεγάλο ερώτημα: Ήταν δυνατό να κρατηθούμε στη Μικρασία ; Το γέννησε η προσπάθεια των μεγάλων ενόχων να συγκαλύψουν το έγκλημά τους.
Η ιστορία όμως ξέρει. Η Μικρασία δε χάθηκε όταν άρχισε η τουρκική επίθεση .Η εγκατάλειψή της είχε προαποφασισθεί –ήταν ένα έγκλημα εκ προ μελέτης. Ο Μεταξάς προδιαγράφει το τέλος και αν και στρατιωτικός αρνείται να έχει οποιαδήποτε σχέση με την υπόθεση. Το ίδιο απούσα μέχρι το τέλος, είναι και η ηγεσία της Ελλάδας. Υπήρχε βλέπετε και ο φόβος της πολιτικής εκτόπισης .Είχε αποφασιστεί να εγκαταλειφθούν στην τύχη τους οι Μικρασιάτες ,διότι αν επέστρεφαν στην Ελλάδα θα καταψήφιζαν τον Κωνσταντίνο και τους θεράποντές του. Έτσι αφέθηκαν στο έλεος του κατακτητή.
Όσο για τα προβλήματα ιδεολογίας που δημιούργησε η Μικρασιατική εκστρατεία στα «φιλοπρόοδα κράτη» και ο ισχυρισμός ότι η απόβαση στη Σμύρνη ήταν «ιμπεριαλιστικός πόλεμος», μπορεί να οδηγήσει σε εκρηκτικές αντιδράσεις.
Κι εδώ τίθεται το μεγάλο ερώτημα :Μπορεί να θεωρηθεί ιμπεριαλιστικός πόλεμος η προσπάθεια των Ελλήνων να εντάξουν εντός των συνόρων του κράτους τους 5.000.000 αλύτρωτων αδελφών; Εάν το ελληνικό κράτος αναπτυσσόταν και στις δύο ακτές του Αιγαίου, η ισορροπία δυνάμεων που θα είχε δημιουργηθεί δε θα επέτρεπε ούτε τη συνεχιζόμενη απειλή κατά των νησιών μας, ούτε την εισβολή στην Κύπρο.
Κι όμως, με την τραγική της θέση η Ιωνία, ήρθε να διαδραματίσει τον εθνικό της ρόλο. Μοναδική, αλλά και μεγάλη παρηγοριά ότι οι ξεριζωμένοι πρόσφυγες θωράκισαν τη Μακεδονία, τη Θράκη και τα νησιά του Βορείου Αιγαίου. Περισσότεροι από 700.000 πρόσφυγες από τη Μικρασία και τον Πόντο εγκαταστάθηκαν στη Β. Ελλάδα. Και δεν είναι η μοναδική εθνική προσφορά: οι Ιωνες με την πλούσια πολιτισμική και εθνική παράδοση, συνέβαλαν περισσότερο, ίσως, από οποιαδήποτε ράτσα της ελληνικής φυλής ,στην επιβεβαίωση της εθνικής ταυτότητας. Σήμερα δηλώνουν Μικρασιάτες περ. 3.000.000 Έλληνες .Δεν είναι όλοι κατευθείαν απόγονοι των Ιώνων της Μικρασίας, όμως μετέχουν της ιωνικής παράδοσης και δεν δηλώνουν μόνο, αλλά και αισθάνονται Μικρασιάτες.
Κοντά έναν αιώνα τώρα το έπος της Μικρασίας ,το καλά αποσιωπημένο ,γεμίζει ντροπή. Μια γενοκτονία που μετριέται σε 1.500.000 ανθρώπινες ζωές ,που αρνούνται να ομολογήσουν επίσημα, ενώ η ιστορία γράφεται αποκρύπτοντας έντεχνα, πολιτικά σφάλματα κι εθνικές αντεκδικήσεις. Εκείνος που αποφασίζει να γράψει μικρασιατική ιστορία αυτόματα αναλαμβάνει ολάκερη την ευθύνη για την εξιλέωση της φυλής και πρέπει να σταθεί δυνατός και αποφασισμένος για ό,τι του καταχωρήσουν.
Μέσα σ’ αυτόν ,λοιπόν τον άμοιρο τόπο, τον τόπο μας ,που η μεγάλη του κληρονομιά είναι ένα βάρος ασήκωτο πια για τους καχεκτικούς ώμους της απροσανατόλιστης παιδείας και της υπονομευμένης ιθαγένειάς μας , μπορούμε κι εμείς εδώ να γράψουμε ιστορία. Μια χούφτα άνθρωποι με κοινές ρίζες σ’ ένα αντάμωμα ψυχών.
Κι αυτό, πιστέψτε με ,δεν είναι δείγμα προγονοπληξίας.
Είναι η αγωνιώδης προσπάθεια να συγκρατήσουμε κοντά μας τον ελληνισμό που άλλοι άφησαν να χαθεί.

Σας ευχαριστώ