Του Φώτη Σιούμπουρα
Επτά μήνες πέρασαν από τις εκλογές του καλοκαιριού που ανέδειξαν γα δεύτερη φορά και σε μικρό χρονικό διάστημα κυβέρνηση τον ΣΥΡΙΖΑ και βρισκόμαστε στο σημείο να συζητάμε για πιθανότητα προσφυγής πάλι στις κάλπες και σενάρια για «ηρωϊκή έξοδο».
Έξη μήνες από την υπογραφή του νέου μνημονίου και η περιβόητη αξιολόγηση, που θα γινόταν ακόμη και πριν τις εορτές των Χριστουγέννων, παραπέμπεται από εβδομάδα σε εβδομάδα, με τεράστιο κόστος για την οικονομία. Ενώ ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί του δηλώνουν σε όλους τους τόνους ότι επείγονται, ότι καήκαμε, όπως χαρακτηριστικά είπε ο επί των Οικονομικών υπουργός, αν χάσουμε το τρένο του χρόνου, η κατάσταση αντί να βελτιώνεται οδηγείται από το ένα αδιέξοδο στο άλλο. Και τα ερωτήματα που πλανώνται βασανιστικά: Θα αντέξει η κυβέρνηση Τσίπρα; Θα ξαναπάμε σε εκλογές, όπως δεν απέκλεισε ο συνεταίρος στην διακυβέρνηση, αλλά και υπουργοί ή θα σχηματισθεί οικουμενική ;
Βέβαια σε μια ευνομούμενη χώρα κοινοβουλευτικής δημοκρατίας ούτε που θα συζητούσαν προσφυγή στις κάλπες, την…επομένη μάλιστα των εκλογών, όπως συμβαίνει συνήθως σε εμάς. Πολύ περισσότερο σε μια χώρα που βρίσκεται στα πρόθυρα τις οικονομικής κατάρρευσης και έχουν προηγηθεί τρείς εκλογικές αναμετρήσεις σε διάστημα ενός έτους. Σε μια χώρα, όπως η Ελλάδα, που πριν από μήνες υπέγραψε, μετά από διαπραγματεύσεις συμφωνία με τους δανειστές, την οποία όμως τώρα …επαναδιαπραγματεύεται. Το είπε ο πρωθυπουργός, το υποστηρίζουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης: Το μόνο που δεν χρειάζεται η χώρα τώρα είναι νέες εκλογές. Θα καταφέρει όμως να αντισταθεί στον πειρασμό της προσφυγής στην λαϊκή ετυμηγορία ο κ.Τσίπρας ; Οι προκλήσεις μεγάλες, εάν θελήσει να καταφύγει σε «ηρωϊκή έξοδο», όπως του προτείνουν μάλιστα και δικοί του: Η εφαρμογή μιας επώδυνης συμφωνίας, η γρήγορη ολοκλήρωση της αξιολόγησης, οι απεργιακές κινητοποιήσεις, οι πιέσεις των δανειστών, το Προσφυγικό, η κυβερνητική φθορά . Προς το παρόν η κυβέρνηση σ αυτή τη λαίλαπα αντιδρά με σύνδρομα και με προοπτική διαφυγής από την πραγματικότητα. Με την μισή καρδιά στο Μαξίμου και την άλλη μισή στους …απεργούς. Με υπουργούς να σχεδιάζουν μέτρα, που προκαλούν διαδηλώσεις και ταυτόχρονα να επαινούν τους διαδηλωτές, διότι έτσι δήθεν ασκούν πίεση στους δανειστές! Με συμπεριφορές πολιτικής και διπλωματικής ήττας, απομόνωσης και συρρίκνωσης . Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ παλινωδεί και φθείρεται. Αρνείται να αποφασίσει τι θέλει, με το βλέμμα στις κοινωνικές αντιδράσεις και στις εσωκομματικές της ισορροπίες. Καθυστερεί τη διαπραγμάτευση όχι μόνο λόγω κακής προετοιμασίας, αλλά διότι θέλει να πείσει την κοινή γνώμη ότι μάχεται. Ξεχνά το κόστος της καθυστέρησης επί Βαρουφάκη.
Από την άλλη και όσον αφορά τις τελευταίες εξελίξεις σε Προσφυγικό πλανάται πλάνην οικτράν αν πιστεύει ότι όσα επισυμβαίνουν στο Αιγαίο είναι άνευ σημασίας για τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας. Είναι λάθος να επιχειρεί συστηματικά να αλλοιώσει την πραγματική εικόνα της σημασίας των αποφάσεων που έχουν ληφθεί για τον έλεγχο από δυνάμεις του ΝΑΤΟ της ροής των μεταναστών, προερχομένων από την Τουρκία. Μπορεί το προσφυγικό να μονοπωλεί σχεδόν το ενδιαφέρον της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ. Μπορεί να είναι το πρώτο ζήτημα για τις πολιτικές εξελίξεις μέσα στη Γερμανία και όχι μόνον. Μπορεί να λαμβάνονται πρωτοφανείς αποφάσεις από σειρά χωρών (από τη Δανία π.χ. η οποία δημεύει τα τιμαλφή των προσφύγων με τρόπο που προσβάλλει κάθε έννοια πολιτισμού και ανθρωπισμού μέχρι την Αυστρία που προσπαθεί να στείλει στρατό στα… ελληνικά σύνορα και χώρες του άλλοτε ανατολικού μπλοκ να ζητούν κλείσιμο των συνόρων ). Όμως ο…χαβάς της Τουρκίας στο Αιγαίο δεν μπορεί να παραμένει στο απυρόβλητο. Η Άγκυρα όχι μόνον συνεχίζει τις προκλήσεις, αλλά εκμεταλλευόμενη τις νέες συγκυρίες, επιχειρεί να δημιουργήσει τετελεσμένα. Έτσι ενθαρρύνει, αν όχι οργανώνει, τη ροή μετάβασης προσφύγων με βάρκες από τα παράλιά της στα ελληνικά νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και η πολεμική αεροπορία της συνεχίζει και επαυξάνει τις παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου. Και το σπουδαιότερο: Δεν επέτρεψε να προσγειωθεί στη Ρόδο για ανεφοδιασμό το αεροσκάφος (τύπου Εμπραέρ) που μετέφερε τον Έλληνα πρωθυπουργό στο Ιράν, με το αιτιολογικό ότι αυτό ήταν στρατιωτικό και τα Δωδεκάνησα αποστρατικοποιημένη ζώνη, την ώρα που τα τουρκικά πολεμικά αεροσκάφη πετούσαν πάνω από το «αποστρατικοποιημένο» Καστελλόριζο, παραβιάζοντας προκλητικά τον ελληνικό εναέριο χώρο. Και δεν βρέθηκε κανείς από το υπουργείο εξωτερικών, από το υπουργείο Άμυνας ή από το Μέγαρο Μαξίμου να πει στον πρωθυπουργό ότι έτσι όπως ήρθαν τα πράγματα έπρεπε το πρωθυπουργικό αεροσκάφος αναγκαστικά να προσγειωθεί για ανεφοδιασμό στην Ρόδο ( και όχι στο Κάιρο, όπως έγινε) κι από εκεί να συνεχίσει το ταξίδι προς Ιράν για να περάσει ένα σαφές μήνυμα στους Τούρκους. Βεβαίως η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει κανένα λόγο να προκαλεί την Άγκυρα. Όμως, δεν είναι δυνατόν να σκύβει το κεφάλι και να ενθαρρύνει τις προκλητικές διεκδικήσεις της ή να πατάει ανυποψίαστη τις μπανανόφλουδες των Τούρκων στρατηγών.
Πάντως κάτω από αυτές τις συνθήκες και μέσα σε αυτό το περιβάλλον πολιτικής και διπλωματικής απομόνωσης περιθώρια για προσφυγή σε πρόωρες εκλογές και συζητήσεις για «ηρωϊκή έξοδο» δεν υπάρχουν. Η κυβέρνηση ας αφήσει τους μικροκομματικούς “επικοινωνισμούς” , με δηλώσεις του τύπου «η αυτονομία των μέσων ενημέρωσης είναι κίνδυνος για τη δημοκρατία» και ας αρχίσει να παράγει ρεαλιστική πολιτική, να δίνει λύσεις – που ασφαλώς θα είναι επώδυνες- με προοπτική. Αν δεν μπορεί μόνη της ας καταφύγει σε υπερκομματική συνεννόηση. Είναι η ύστατη ελπίδα.