@Olga Gaki

Η συνέντευξη της ποιήτριας Ελένης Παπαλαμπροπούλου, με καταγωγή από το Άνω Μέρος Αμαρίου Ρεθύμνης και τον Μεσόλακκο Γρεβενών, στο αγγλόφωνο δελτίο ενημέρωσης και προβολής Greek News Agenda της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Διπλωματίας και Απόδημου Ελληνισμού του Υπουργείου Εξωτερικών, στο πλαίσιο της ενότητας «Reading Greece».

Η Ελένη Παπαλαμπροπούλου  γεννήθηκε το 1980 στην Αθήνα. Ποιήματά της έχουν δημοσιευτεί σε λογοτεχνικά περιοδικά και ανθολογίες. Η πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο Διάφανο Καταφύγιο [Transparent Shelter] (Βιβλία Thraca, 2019) κατατάχθηκε στη βραχεία λίστα για τον καλύτερο νεοφερμένο ποιητή του λογοτεχνικού περιοδικού Ο Αναγνώστης . Σε συνεργασία με τον Φάρο για τους Τυφλούς της Ελλάδας, το βιβλίο μεταγράφηκε και εκτυπώθηκε στο σύστημα ανάγνωσης και γραφής Μπράιγ.Είστε ο συντάκτης του Poetry in Braille , μιας ανθολογίας της ελληνικής ποίησης που γράφτηκε για τυφλούς. Πείτε μας μερικά πράγματα για αυτό το εγχείρημά σας.

Είναι μια ανθολογία της σύγχρονης ελληνικής ποίησης στο ελληνικό απτικό σύστημα ανάγνωσης και γραφής Μπράιγ. Αποτελεί το αποτέλεσμα της προσπάθειάς μας να φέρουμε την Μπράιγ στο προσκήνιο και να ευαισθητοποιήσουμε την κοινή γνώμη από την άποψη αυτή μέσω της ποίησης και ταυτόχρονα να εμπλουτίσουμε τα διαθέσιμα ηλεκτρονικά βιβλία στο διαδίκτυο για τους μη τυφλούς που μαθαίνουν το σύστημα γραφής και για την εκπαίδευση σκοπούς γενικά. Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής μου στη Μπράιγ, έψαχνα για πρακτικά κείμενα στο διαδίκτυο και έτσι παρατήρησα ότι υπήρχαν λίγα. είναι αυτή η έλλειψη που η παρούσα ανθολογία στοχεύει να διορθώσει. Το Thee-bookalong με το ειδικό αρχείο που χρησιμοποιείται σε εκτυπωτή Μπράιγ διατίθενται δωρεάν για όποιον ενδιαφέρεται.

Ποιες ήταν οι κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίσατε κατά τη μεταγραφή των ποιημάτων στη Μπράιγ;

Εάν γνωρίζετε καλά τη γραφή Braille, η μεταγραφή των ποιημάτων είναι από μόνη της μια ευχάριστη και απλή διαδικασία. Η μεγαλύτερη πρόκληση για μένα ήταν να βρω τους ποιητές που θα ήταν πρόθυμοι να συμμετάσχουν με το ποίημά τους στη δράση. Ευτυχώς, όλοι οι συμμετέχοντες ήταν πρόθυμοι να συμμετάσχουν και μου εμπιστεύτηκαν τα εξαιρετικά ποιήματά τους. Μια δεύτερη πρόκληση ήταν να βρεθεί τρόπος να κοινοποιηθεί αυτή η δράση σε ένα ευρύτερο κοινό. Η εκμετάλλευση της τεχνολογίας και η προώθηση των ποιημάτων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποδείχθηκαν αρκετά βοηθητικά για την επίτευξη του στόχου μου. Είμαι πραγματικά ευγνώμων που οι συμμετέχοντες και το κοινό αγκάλιασαν τόσο συγκινητικά αυτή τη δράση.

Παρόμοιες πρωτοβουλίες είναι αρκετά σπάνιες στην Ελλάδα. Ποιες θεωρείτε ότι είναι οι κύριες δυσκολίες που εμποδίζουν τέτοια έργα;

Στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν υπάρχει υποστήριξη ούτε καθοδήγηση από οποιοδήποτε ίδρυμα και ως αποτέλεσμα οι άνθρωποι που ενδιαφέρονται πραγματικά δεν ξέρουν πώς να ξεκινήσουν ή από πού να αναζητήσουν. Ένα άλλο σοβαρό αποτρεπτικό είναι το οικονομικό μέρος (π.χ. το κόστος εκτύπωσης) το οποίο βαρύνουν τους ίδιους τους δημιουργούς. Υπολογίζω ότι οι περισσότεροι συγγραφείς θα ήθελαν το βιβλίο τους να μεταγραφεί και να τυπωθεί σε Μπράιγ αλλά δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να το κάνουν.

Χαρακτηρίσατε την  Μπράιγ ως « σύστημα κρυπτογράφησης και ταυτόχρονα παζλ ». Θα μπορούσατε να το αναλύσετε;

Πήρε το όνομά της από τον εφευρέτη της Louis Braille, η Μπράιγ αποτελείται από έξι υπερυψωμένες κουκκίδες τοποθετημένες σε τρεις σε δύο στήλες, με αποτέλεσμα 63 συνδυασμούς που αντικαθιστούν γράμματα και αριθμούς. Ομοίως, τα συστήματα κρυπτογράφησης μετατρέπουν το αρχικό κείμενο σε εναλλακτική μορφή και ο παραλήπτης πρέπει να ξέρει πώς να το αποκρυπτογραφήσει για να μπορεί να το διαβάσει. Ένα κείμενο, μια σελίδα γεμάτη υπερυψωμένες κουκκίδες, ένα παζλ που στην αρχή δεν ξέρεις τι λέει αλλά στη συνέχεια, κατά την αποκρυπτογράφηση του, το περιεχόμενό του αποκαλύπτεται μπροστά σου. Η εκμάθηση Μπράιγ είναι μια υπέροχη διαδικασία, ανοίγοντας έναν εντελώς νέο κόσμο και το συνιστώ ανεπιφύλακτα.

Όντας εσείς ο ίδιος ποιητής, το βιβλίο του οποίου έχει επίσης μεταγραφεί σε Μπράιγ, μιλήστε μας για αυτό το ενδιαφέρον σας για τη Μπράιγ;

Η αγάπη μου για το γράψιμο μαζί με την ευαισθητοποίησή μου για άτομα με ειδικές ανάγκες έφεραν τη γραφή Μπράιγ στη ζωή μου. Η εκμάθηση Μπράιγ ήταν ένα από τα πιο όμορφα πράγματα που έχω κάνει ποτέ. Ένας από τους λόγους που άρχισα να το μαθαίνω ήταν να μπορώ να γράφω ποίηση σε Μπράιγ. Η αρχική μου ιδέα ήταν να εκδώσω μια ποιητική συλλογή για τυφλούς και μη τυφλούς, αλλά αυτό ήταν αδύνατο κυρίως λόγω του διαφορετικού χαρτιού, του κόστους και του χρόνου παραγωγής. Έτσι, η ποιητική μου συλλογή με τίτλο Διάφανο Καταφύγιο [ Τransparent Shelter] τυπώθηκε μόνο για μη τυφλούς. Ωστόσο, σε συνεργασία με τον Φάρο για τους Τυφλούς της Ελλάδας, Κατάφερα να το μεταγράψω, να το εκτυπώσω και να το στείλω σε ιδρύματα και βιβλιοθήκες στην Ελλάδα και την Κύπρο, ώστε να μπορούν να το διαβάζουν και άτομα με προβλήματα όρασης. Αυτό είναι κάτι που με έχει γεμίσει με τεράστια ευτυχία και ελπίζω ότι μπορώ να κάνω το ίδιο με κάθε βιβλίο που θα δημοσιεύσω στο μέλλον.

Ποιες πρωτοβουλίες θεωρείτε απαραίτητες τόσο σε κρατικό όσο και σε ιδιωτικό επίπεδο που θα επιτρέψουν και θα προωθήσουν την πρόσβαση των τυφλών σε λογοτεχνικά κείμενα;

Το κράτος, σε συνεργασία με ανθρώπους και φορείς του πολιτισμού, θα μπορούσε να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει μέσω περισσότερων εκστρατειών και άλλων δράσεων, έτσι ώστε ένα ευρύτερο κοινό να εξοικειωθεί με το τι είναι και πώς να το μάθει η Μπράιγ. Νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό να φέρουμε την Μπράιγ στο προσκήνιο και να την βάλουμε στην καθημερινότητά μας όχι ως κάτι περίεργο, ως κάτι που αφορά άλλους ανθρώπους, αλλά ως κάτι που αφορά όλους μας, ως κάτι μέσω του οποίου διασφαλίζουμε ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν ίση πρόσβαση στη γνώση και τη λογοτεχνία. Ταυτόχρονα, το κράτος πρέπει να διασφαλίσει, με χρηματοδότηση όπου απαιτείται ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο εμπίπτει στην ευθύνη του, τη μεταγραφή και εκτύπωση βιβλίων, έτσι ώστε λογοτεχνικά βιβλία να διατίθενται επίσης σε μπράιγ σε σχολεία, βιβλιοθήκες, βιβλιοπωλεία, όπου υπάρχουν. βιβλία για μη τυφλούς.

*Interview by Athina Rossoglou

Για την Ποίηση στη Μπράιγ διατίθεται σε μορφή PDF κάντε κλικ εδώ .