Η Ιστορία μας διδάσκει: Η Ελλάδα μας , η όμορφη και ζηλεμένη πατρίδα μας στο παρελθόν πέρασε πολύ πιο δύσκολες στιγμές από αυτές που εμείς σήμερα βιώνουμε. Όμως αυτοί οι υπέροχοι προγονοί μας, έγραψαν στα φθαρμένα παπούτσια τους, τους εχθρούς κατακτητές της πατρίδας μας και στους τοίχους των φυλακών που τους έκλεισαν: « ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ»

Χάρι σε αυτούς τους ήρωες, άξιους προγόνους μας, αποκτήσαμε για πολλά χρόνια την ελευθερία μας. Αυτήν που σήμερα κάποιοι προσπαθούν να την πάρουν πίσω με διάφορους ύπουλους τρόπους. Με οικονομικό, με βιολογικό και ψυχολογικό πόλεμο….

Όποιο πρόβλημα και να βιώνουμε στη ζωή μας, υπάρχει πάντα και κάτι καλό, κάτι το οποίο υπάρχει δίπλα μας και μας βοηθά να διατηρούμε τις ισορροπίες μας!

Ας σκεφτούμε με ρεαλισμό και ας καταγράψουμε όλα αυτά τα «υπέροχα δώρα» που μας χάρισε η ζωή και μέσα από αυτά θα αντλήσουμε την δύναμη να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες που τώρα βιώνουμε… Τότε είναι που θα κατανοήσουμε ότι για κάποια πράγματα πρέπει να είμαστε ευγνώμονες!

– Ιστορικά βιώματα της οικογένειας μου.

               Ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Κ. ΓΚΟΥΜΑΣ ΦΥΛΑΚΙΖΕΤΑΙ ΚΑΙ ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΤΑΙ

Το 1916-1917, με το διχασμό, οι Βενιζελικοί ζήτησαν τον Αθανάσιο Κ. Γκούμα να προσχωρήσει στην παράταξη τους, γιατί ήταν σημαντικός παράγοντας στα Γρεβενά και γνωστός για την προσφορά του στους εθνικούς αγώνες. Ο Αθανασιος Κ. Γκούμας αρνήθηκε και επειδή ανήκε στην παράταξη των Βασιλοφρόνων το «σφάλμα» αυτό το πλήρωσε πολύ ακριβά.

Τα Γαλλικά στρατεύματα έκαψαν, αφού πρώτα λεηλάτησαν το σπίτι του στα Γρεβενά, όπου διέμενε με την οικογένειά του. Από εκεί ο Γκούμας πήγε στο Μέγαρο, στο σπίτι του πατέρα του Κωνσταντίνου Γ. Γκούμα. Οι Γάλλοι και εδώ είχαν κάνει το θαύμα τους!

Σε αντίποινα για την άρνηση του γιού του, Αθανάσιου Κ. Γκούμα να ενταχθεί στην Βενιζελική παράταξη, τον κακοποίησαν, λεηλάτησαν το σπίτι του και εγκατέστησαν σ’ αυτό Γαλλικό φυλάκιο. Άνοιξαν διάφορα κιβώτια και αφαίρεσαν πολύτιμα αντικείμενα ανεκτίμητης άξιας, (2*) που είχαν φέρει οι προπαππούδες του από την Μοσχόπολη της Βόρειας Ηπείρου. Μαζί με τα παραπάνω αντικείμενα, αφαίρεσαν και το αρχείο που ξεκινούσε από το 1768. Το αρχείο του Μακεδονικού Αγώνα και φωτογραφικό υλικό…..(4*)

Στην πλατεία του χωριού έκαψαν την στρατιωτική φωτογραφία του γιου του, Αθανασίου Κ. Γκούμα, Έφεδρου Ανθυπολοχαγού, που υπηρετούσε στο 22 Σύνταγμα. (2*)

Με τους Γάλλους συνεργάστηκε ο καταγόμενος από την Κρήτη δάσκαλος του χωριού Εμμανουήλ Ρογκάκης. (Ι. Α. Υ. Ε., το από 80-29-1917 τηλεγράφημα της Υποδιοίκησης Γρεβενών προς το Υπουργείο Εσωτερικών). (2*)

Μετά την οικονομική καταστροφή ο Αθανάσιος Κ. Γκούμας πήρε τον πατέρα του και την οικογένειά του και ύστερα από μια κοπιαστική πορεία και κινδύνους, χειμωνιάτικα κατέφυγε στην Καλαμπάκα όπου παρέμεινε 7 μήνες.

Σχετικά με τα παραπάνω ο Αθανάσιος Κ. Γκούμας γράφει:

«Το 1916-1917 ήλθον οι Γάλλοι εις τα Γρεβενά, με τους αραπάδες. Με εζήτησαν να λάβω μέρος εις την Άμυναν. Εγώ ηρνήθην και μου βάλαν υπό καταδίωξιν. Εγώ, φυσικά, ως βασιλόφρων θα εστελόμην εξορία. Το 1917 νύκτα πήρα την οικογένειά μου και έφυγα εις Καλαμπάκαν, αναχωρήσας εκ Μεγάρου».

Ο Αθανάσιος Κ. Γκούμας αφού παρέμεινε 7 μήνες στην Καλαμπάκα επέστρεψε στα Γρεβενά, όπου συνελήφθηκε και κρατήθηκε στο Αστυνομικό Τμήμα. Από εδώ και πέρα αρχίζει ο Γολγοθάς των βασάνων. Εκτός του ότι η Αστυνομία χρησιμοποίησε απάνθρωπα μέσα, στη συνέχεια τον μετέφεραν, με ισχυρή συνοδεία, στο χωριό Άγιο Γεώργιο, όπου και κει κακοποιήθηκε βάναυσα, χωρίς τροφή, χωρίς νερό.

Από τον Άγιο Γεώργιο οδηγήθηκε στη Νεάπολη Βοΐου, όπου οι Γάλλοι του συμπεριφέρθηκαν ευγενικά και στη συνέχεια τον οδήγησαν στη Σιάτιστα.

Εδώ το Έκτακτο Γαλλικό Στρατοδικείο τον καταδίκασε σε θάνατο, με την κατηγορία ότι ήτο επικίνδυνος βασιλόφρων.

Επειδή όμως την επομένη ήταν Κυριακή ανέβαλαν την εκτέλεση για τη Δευτέρα. Τη νύχτα της 8ης Οκτωβρίου 1917 κατόρθωσε και δραπέτευσε. Σχετικά γράφει:

«Το 1917 Οκτώβριον μήναν με προδίδουν εις τους Γάλλους. Με πιάνουν και με δικάζουν εις το Στρατοδικείον εις Σιάτισταν, εις θάνατον. Δεν χάνω το θάρρος μου και γράφω εις τον τοίχο του κελίου μου. «ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ». Κάνω το σχήμα του σταυρού και πέφτω εις ύπνον βαθύ…. (4*) Την 8ην Οκτωβρίου νύκτα, προς την 9ην, τους έφυγα καίτοι με είχον αλυσίδα στα πόδια. Απεκοιμήθησαν οι 2 Συνεγαλέζοι σκοποί».

Επί δύο χρόνια φυγόδικος, ως βασιλικός, εις τα βουνά. Το 1919 εδόθη αμνηστία, από τον Ελευθέριον Βενιζέλον και βγήκαν από τας φυλακάς, ως εξόριστοι, οι βασιλικοί και παρουσιάσθηκα και εγώ». (1*)

                                                                    *****

                                                   ΠΩΣ ΔΡΑΠΕΤΕΥΣΕ

Ο Ιωάννης Ηλία Βασιλόπουλος από το Μέγαρο Γρεβενών, στις χειρόγραφες σημειώσεις του γράφει:

«Το 1912 – 1913, με την απελευθέρωση της Ηπείρου και της Μακεδονίας και όταν ο Βενιζέλος ήρθε σε ρήξη με τον Κωνσταντίνο και χώρισαν την Μακεδονία από την Ελλάδα, κι το σύνορο πούχαν βάλει οι μεγάλες δυνάμεις για να μην μαλώνουν και άρχιζε από την Κόνιτσα, Γρεβενά μέσα, (το Βαρόσι ήταν έξω από αυτήν την γραμμή), στα Σέρβια κι κατέληγε στο Λιτόχωρο. Έξω από τη γραμμή αυτή, δεν μπορούσε να βγει αλλά ούτε κι να μπει κανείς μέσα. Ο Θανάσης επειδή ήταν Βασιλόφρων, έβγαινε κρυφά και πήγαινε στην Καλαμπάκα κι ψώνιζε είδη για το μαγαζί, μπακάλικο είχε ο πατέρας του. Συνελήφθη απ’ τους Γάλλους Στρατιώτες. Γιατί οι Γάλλοι ήταν με το Βενιζέλο, και οι Γάλλοι, είχαν Στρατό μαύρο από την Αφρική, Αράπηδες, για να βοηθήσουν το Βενιζέλο κατά του Κωνσταντίνου Βασιλιά. Συνελήφθη ως κατάσκοπος κατά του Βενιζέλου, και δήθεν πήγαινε πληροφορίες στους Βασιλόφρονες. Πέρασε από δίκη και δικάστηκε σε θάνατο και τον είχαν φυλακή στη Σιάτιστα.__ (Αν ήταν φυλακή αυτό το κτήριο. Πήγα το είδα το 1949 μήνα Μάιον. Κοιμηθήκαμε εκεί μέσα μια βδομάδα, κι στο κελί που τον είχαν κλεισμένο είχε ένα παράθυρο προς τα δυτικά του κτηρίου, κι κάτω απ το παράθυρο, πίσω απ΄ το οίκημα ήταν ένα χαγιάτι. Δηλαδή, απ’ το παράθυρο ως το χαγιάτι είχε ύψος δυο μέτρα, κι απ’ το χαγιάτι άλλα τρία μέτρα για να πατήσει στο χώμα. (Καθώς μούλεγε ο Θανάσης από μέσα για να φτάσω στο παράθυρο δεν μπορούσα. Ήταν πάνω από δυο μέτρα, κι εδώ ήταν το πρόβλημα, πώς να φτάσω να πιαστώ, κι που θα πατούσα για να στηριχτεί το πόδι μου. Στην πόρτα από μέσα με φύλαγε ένας Αράπης, η πόρτα κλειδωμένη. Ξάπλωσα να κοιμηθώ, κι άρχισα να ροχαλίζω. ο Αράπης, όρθιος στην πόρτα με όπλο στο χέρι. Αφού είδε εμένα ότι με πήρε βαριά ο ύπνος, κι αυτός είχε κουραστεί όρθιος, κάθισε στο πάτωμα και τον πήρε ο ύπνος, κι’ άφησε το όπλο απ’ τα χέρια. Σιγά -σιγά, παίρνω το όπλο, το βάζω στον τοίχο. Πάτησα το’ να πόδι μου, κι πιάστηκα απ’ το παράθυρο. Αφού σήκωσα το πόδι που πατούσε στ’ όπλο, το όπλο έπεσε κι΄ έκανε θόρυβο, και ξύπνησε ο Αράπης. Όσο να κοιτάξει το τι θόρυβος ήταν, εγώ ρίχθηκα στο χαγιάτι, κι’ από εκεί κάτω στο έδαφος κι’ έφυγα από το Βενιζελικό και πήγα στο Βασιλικό.) Γι’ αυτή την πράξη πούκαμε ο Θανάσης, να’ ναι Βασιλικός, κι’ να’ ναι κι δραπέτης απ’ τις φυλακές αναστατώθηκαν. Θύμωσαν πολύ με την πράξη αυτή οι Γάλλοι Στρατιώτες. Να τους φύγει ο κατάδικος μέσα απ’ τα χέρια τους; Γι’ αυτό ήρθαν εδώ στο Μέγαρο στον Γκούμα Κωνσταντίνο, τον πατέρα του Θανάση και τον πήραν όλο το βιός του, (κατάσχεση). Κι’ από τότε ο Γκούμας Κωνσταντίνος, από Τσέλιγκας έγινε ο πιο φτωχός του χωριού, η αιτία ο Θανάσης. Εδώ ο Γκούμας Κωνσταντίνος δεν μπόρεσε να τα καταφέρει με τους Γάλλους, όπως τα κατάφερνε με τους Τούρκους κι’ με τους κλέφτες…» (3*)

                                               *****

Ήρωας δεν ήταν μόνο ο Αθανάσιος Κ. Γκούμας. Κάθε σπίτι έχει την δική του Ιστορία, τα δικά του βιώματα. Τον δικό του Ήρωα. Παππού, γιαγιά, πατέρα, μητέρα, σύζυγο, αδελφό, γιο αλλά και κόρη.

Η χώρα τούτη που έχει το προνόμιο απ’ τη μοίρα να στέκεται μέσα στο χωροχρόνο αλώβητη κι ωραία, γεννοβολά γενναίους, ήρωες και πολεμιστές. Προέχει το όραμα, ο αγώνας για την ελευθερία και ένας αγώνας δεν χάνεται ποτέ όταν στηρίζεται στην ομόθυμη συμπαράσταση ενός ολόκληρου λαού.

Δεν είναι λίγες οι φορές που η όμορφη πατρίδα μας αντίκρισε Λαιστρυγόνες και Κύκλωπες! Δεν πτοήθηκε, δεν δείλιασε, δεν οπισθοχώρησε. Έπλυνε τις πληγές της, συναρμολόγησε τα κομμάτια της, όρθωσε το πονεμένο της κορμί και αντιμετώπισε με επιτυχία πολέμους βαρβάρων κατακτητών που άδικα στράφηκαν εναντίον της … και αν κάποιες φορές η Ελλάδα μας παρά την ηρωική της αντίσταση έπεσε, δίδαξε στους λαούς πως πρέπει να φέρονται…

Πράξεις ηρωισμού και θυσίας, ομαδικές και ατομικές, όσες έχουν καταγραφεί κι όσες λησμονήθηκαν, είναι η δόξα του λαού μας σ’ έναν υπέρτατο αγώνα ελευθερίας. Η αντοχή, η καρτερία, η υπομονή σε θυσίες, δοκιμασίες, στερήσεις, ήταν η περίτρανη απόδειξη του ψυχικού δυναμικού της φυλής μας. Κι όλα αυτά «υπέρ βωμών και εστιών». Δηλαδή πρώτα για την κατοικία του θεού (την εκκλησία) και μετά για την οικία μας. Δεν άρχιζε ποτέ πόλεμος ή μέγα γεγονός χωρίς να προηγηθεί θυσία ή δέηση στους θεούς. Όλοι σχεδόν οι Ελληνικοί πόλεμοι που μνημονεύονται ήταν αμυντικοί. Αυτή η τελετουργική προσφυγή σήμαινε θεία δικαίωση του αγώνα και σεβασμό στην υπέρτατη δύναμη.

Σε αυτές τις δύσκολες στιγμές μαθαίνουμε μέσα από την Ιστορία μας, για την μεγάλη συμμετοχή του λαού κάθε ηλικίας, φύλου και επαγγέλματος. Μικροί και μεγάλοι, γυναίκες και άνδρες , Μητροπολίτες, Ιερείς Δάσκαλοι…. με ένα σώμα μια ψυχή αντιτάχθηκαν στους κατά καιρούς εισβολείς….

Δεν είναι λίγες οι φορές που οι γυναίκες φόρεσαν την φουστανέλα και έγιναν καπετάνισσες,. Άλλες φόρεσαν το χακί, άλλοτε κρυφά και άλλοτε φανερά βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή του πυρός. Άλλες κουβάλησαν στην πλάτη τους πολεμοφόδια και μέσα από αντίξοες καιρικές συνθήκες και δύσβατα μονοπάτια πορεύτηκαν…..

Δασκάλες , Νοσηλεύτριες , απαρνήθηκαν την συζυγική ζωή, την οικογενειακή θαλπωρή. Πείνασαν, κρουστάλλιασαν μέσα στα χιόνια, αρρώστησαν, και πολλές έχασαν την ζωή τους παλεύοντας και πολεμώντας για ένα και μόνο ιδανικό, την πολυπόθητη Ελευθερία της λατρεμένης Πατρίδας μας Ελλάδας.

Από αυτούς τους υπέροχους προγόνους μας έχουμε όλοι καταγωγή. Το ίδιο D.N.A. κουβαλάμε. Το ίδιο αίμα ρέει στις φλέβες μας. Γιατί δειλιάζουμε λοιπόν και λιποψυχούμε τώρα, μπροστά σε μια Πανδημία; Πανδημίες υπήρξαν πολλές στο παρελθόν και όλες αντιμετωπίστηκαν…. Που είναι η δύναμη μας , αυτή που απορρέει από την Ηρωική καταγωγή μας και κληρονομιά μας; Δεν έχουμε σήμερα εμείς κατώτερα ψυχικά αποθέματα. Καιρός να τα ενεργοποιήσουμε!

Έλληνες και Ελληνίδες θυμηθείτε ποιοι είμαστε και ενωθείτε. Μόνο ενωμένοι και αγαπημένοι μπορούμε να πετύχουμε την ΕΠ- ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΜΑΣ!

 

Γαλάτεια Ν. Βασιλοπούλου

Το Γένος Αθανασίου Κων. Γκούμα

 

 

                                                     ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ – ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1.- Αφηγήσεις της οικογένειας μου. (4*)

2.- ΒΙΒΛΙΟ : ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΩΝ. ΓΚΟΥΜΑΣ Ο ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΣ

   ΟΠΛΑΡΧΗΓΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΓΑΡΟ ΓΡΕΒΕΝΩΝ. (1*)

3.- ΒΙΒΛΙΟ : ΧΡΗΣΤΟΥ Δ. ΒΗΤΤΟΥ- ΥΠΟΣΤΡΑΤΗΓΟΥ Ε. Α.

Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΗΧΑΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ (1915-1920) – ΣΕΛ 221 & 225(2*)

4.- (Ι. Α. Υ. Ε., το από 80-29-1917 τηλεγράφημα της Υποδιοίκησης Γρεβενών προς το Υπουργείο Εσωτερικών). (2*)

5.- Χειρόγραφες σημειώσεις – Ιωάννης Η. Βασιλόπουλος – Μέγαρο Γρεβενών. (3*)