ΠΟΣΟ ΣΥΧΝΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΟΝΟΣ ΣΤΟΝ ΩΜΟ ;

Ο πόνος στην περιοχή του ώμου αποτελεί μια συχνή μυοσκελετική κατάσταση και αποτελεί την 3η πιο συχνή αιτία επίσκεψης στον φυσικοθεραπευτή ( Kooijman MK et al 2011). Σύμφωνα με τον Lewis et al περίπου 1 στους 3 ανθρώπους (30%) θα εμφανίσει κάποια στιγμή πόνο στην άρθρωση του ώμου ,   ενώ από αυτούς, οι μισοί (50%) θα εμφανίσουν πόνο τουλάχιστον 1 φορά το χρόνο. Ακόμη, το 54% των ασθενών αυτών θα αναφέρουν πόνο στην περιοχή μέχρι και 3 χρόνια αργότερα από την αρχική εκδήλωση των συμπτωμάτων .

ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΕΠΙΡΡΕΠΕΙΣ ;

ΝΕΟΙ Ή ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΙ ;

Σύμφωνα με μια πρόσφατη επιδημιολογική μελέτη (Mario Pribicevic 2012) ο πόνος στον ώμο φαίνεται να μην κάνει διακρίσεις με βάση την ηλικία και να επηρεάζει μικρούς αλλά και μεγάλους ηλικιακά ανθρώπους. Συγκεκριμένα, πόνο φαίνεται να παρουσιάζουν αρκετά συχνά οι ηλικιακές ομάδες 45 έως 64 και 12 έως 18 ετών. Η εμφάνιση του πόνου στην πρώτη ηλικιακή ομάδα (45-64 ετών) αποδίδεται στην εκφύλιση των δομών (στροφικό πέταλο) καθώς αυτό φαίνεται να αποτελεί μια φυσιολογική διαδικασία του γήρατος , ενώ στην μικρότερη ηλικιακά ομάδα (12-18 ετών) ως αιτιώδεις παράγοντες εντοπίζονται η κακή στάση του σώματος αλλά και η πολύωρη καθιστή θέση που σχετίζεται με τη χρήση της τεχνολογίας (υπολογιστής κ.α).

ΑΝΤΡΕΣ Ή ΓΥΝΑΙΚΕΣ ;

Σχετικά με τα δύο φύλα, οι γυναίκες φαίνεται να είναι πιο επιρρεπείς καθώς εμφανίζουν συχνότερα πόνο στην περιοχή του ώμου.

ΕΡΓΑΖΌΜΕΝΟΙ Ή ΜΗ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ;

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η σύγκριση μεταξύ εργαζομένων και μη εργαζόμενων. Ο πόνος στην περιοχή του ώμου φαίνεται να αποτελεί ένα από τα πιο κοινά μυοσκελετικά προβλήματα σε όσους εργάζονται .Φυσικά αίτια της εμφάνισης του πόνου στον ώμο σε εκείνους που εργάζονται αποτελούν το αυξημένο φορτίο, οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις , η κακή στάση σώματος καθώς και η πολύωρη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή και του ποντικιού (mouse).

ΑΠΟ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΕΡΧΕΤΑΙ Ο ΠΟΝΟΣ ;

Τα αίτια εμφάνισης πόνου στον ώμο ποικίλλουν και μπορεί να οφείλονται σε παθολογία τοπικών αλλά και γειτονικών δομών.

Τοπικές δομές οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα στην περιοχή του ώμου είναι: η γληνοβραχιόνια άρθρωση , η ακρωμιοκλειδική άρθρωση , η στερνοκλειδική αρθρωση , το πέταλο των στροφέων καθώς και οι υπόλοιποι μύες που δρουν στην περιοχή.

Γειτονικές δομές οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν αναφερόμενο ή ακτινοβολούμενο πόνο στην περιοχή του ώμου είναι ο αυχένας και τα ζωτικά όργανα.    

      

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΣΥΧΝΟΤΕΡΗ ΠΗΓΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΠΟΝΟΥ ;

Το στροφικό πέταλο φαίνεται να αποτελεί την συχνότερη πηγή δημιουργίας πόνου στην περιοχή του ώμου, αντιπροσωπεύοντας τα 2/3 των περιπτώσεων (Richard J   Murphy and Andrew J Carr 2009).

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΤΡΟΦΙΚΟ ΠΕΤΑΛΟ ;

Το στροφικό πέταλο είναι ένα γκρουπ τεσσάρων μυών το οποίο τοποθετείτε και δρα γύρω από την άρθρωση του ώμου. Οι μύες οι οποίοι συγκροτούν το στροφικό πέταλο είναι ο υπερακάνθιος , ο υπακάνθιος , ο υποπλάτιος και ο ελάσσων στρογγύλος. Οι μύες του στροφικού πετάλου αλληλοσυνδέονται και δρουν ως μονάδα. Κύρια λειτουργία των μυών αυτών είναι η σταθεροποίηση της άρθρωσης καθώς και η κίνηση της άρθρωσης του ώμου. Οι τένοντες των τεσσάρων αυτών μυών ενώνονται και σχηματίζουν ένα μεγάλο και δυνατό τένοντα, τον τένοντα του στροφικού πετάλου, ο οποίος καταλήγει στην κεφαλή του βραχιονίου οστού περνώντας κάτω από τον υπακρομιακό χώρο.

ΤΕΝΟΝΤΟΠΑΘΕΙΑ ΤΟΥ ΣΤΡΟΦΙΚΟΥ ΠΕΤΑΛΟΥ

Ο όρος τενοντοπάθεια του στροφικού πετάλου είναι ένας γενικός όρος και περιλαμβάνει καταστάσεις όπως η τενοντίτιδα, η τενόντωση, η παρατενοντίτιδα και η μερική ρήξη των τενόντων του στροφικού πετάλου. Από τον γενικό αυτό όρο εξαιρούνται η υποδελτοειδής θυλακίτιδα ,η συμφητική θυλακίτιδα και η ολική ρήξη των τενόντων του στροφικού πετάλου καθώς αυτές αποτελούν διαφορετικές περιπτώσεις και χρήζουν διαφορετικής αντιμετώπισης.

ΠΟΙΑ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΤΕΝΟΝΤΟΠΑΘΕΙΑΣ ΤΟΥ ΣΤΡΟΦΙΚΟΥ ΠΕΤΑΛΟΥ ;

Σχετικά με την τενοντοπάθεια του στροφικού πετάλου τα ακριβή αίτια της παραμένουν αβέβαια. Διαφορετικοί μηχανισμοί έχουν προταθεί ως πιθανοί αιτιώδες παράγοντες. Αυτοί διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: τους ετερόχθονες και τους αυτόχθονες.

Οι ετερόχθονες μηχανισμοί ξεκινούν εκτός του τένοντα και περιλαμβάνουν περιπτώσεις τριβής και συμπίεσης του τένοντα στον υπακρωμιακό χώρο. Αυτές μπορεί να προκύψουν εξαιτίας ανατομικών παραλλαγών, κακής κινηματικής της ωμοπλάτης, κακής στάσης σώματος, αδυναμίας μυών του στροφικού πετάλου και της ωμοπλάτης.

Aντίθετα, οι αυτόχθονες μηχανισμοί εντοπίζονται εντός του τένοντα και συμβάλλουν στην υποβάθμιση του.

Παρόλα αυτά τον σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου φαίνεται να αποτελεί το αυξημένο φορτίο (υπέρχρηση) στους τένοντες και αυτό έρχεται να το επιβεβαιώσει η συχνότερη εμφάνιση τενοντοπάθειας του στροφικού πετάλου στο επικρατές άνω άκρο συγκριτικά με το μη επικρατές σε αθλητές και εργαζόμενους.(Seitz et al 2011)

ΠΟΙΑ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΕΡΗ ;

Αρκετά μέσα και τεχνικές έχουν προταθεί με στόχο την διαχείριση της τενοντοπάθειας του στροφικού πετάλου. Ωστόσο, σύμφωνα με τα τρέχοντα ερευνητικά δεδομένα προκρίνεται η εφαρμογή ενός ορθά δομημένου προγράμματος ενεργητικής άσκησης που θα λαμβάνει υπόψη την ένταση του πόνου, την ευερεθιστότητα αλλά και την προοδευτική αύξηση του φορτίου. Αυτό το πρόγραμμα ενεργητικής άσκησης, σε συνάρτηση με την εκπαίδευση του ασθενούς αλλά και την αλλαγή του lifestyle του φαίνεται να αποτελούν την αποτελεσματικότερη παρέμβαση σχετικά με την διαχείριση της τενοντοπάθειας του στροφικού πετάλου. (Lewis et al 2015)

Φυσικοθεραπευτής-Χειροθεραπευτής

(Manual therapy in progress)

Kρέτσαβος Δημήτρης