γράφει ο Χρήστος Παπαδημητρίου 

Το συνέδριο της Κορίνθου το 338 π. Χ. αποτέλεσε την απαρχή μιας νέας εποχής στην ιστορία της Ελλάδας. Ήταν η εποχή της ενοποίησης των ελληνικών πόλεων και η εξάπλωση του Ελληνισμού στους λαούς της Ανατολής με την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου…

Με τη ζωή και το οικουμενικό έργο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ανοίγει μια καινούργια εποχή στην παγκόσμια ιστορία για τους λαούς της Ανατολής. Ο Γερμανός ιστορικός Γιοχαν Ντρόιζεν (Johann Gustav Droysen, 1808-1884) ονόμασε αυτή την εποχή, “ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ” και την εισήγαγε στην επιστήμη με τον όρο “Ελληνισμός”. Ο Ντρόιζεν, οπαδός της φιλοσοφίας του Έγελου, παραδέχθηκε το χωρισμό των λαών σε “βάρβαρους”, “εκπολιτισμένους” και “καθυστερημένους”. Οι βάρβαροι ασπάστηκαν τη γνώση του Ελληνισμού, αλλά παρέμειναν βάρβαροι και μίσησαν τους Έλληνες όσο κανέναν άλλον λαό στην παγκόσμια ιστορία (βλέπε φιλόσοφο Νίτσε). Ο συνδυασμός της ελληνικής γνώσης με τη βαρβαρότητα γέννησε τη σημερινή ιμπεριαλιστική βαρβαρότητα. Μαρτυρία αυτής, η πολιτική των σημερινών μας “συμμάχων”, ατλαντικών και Ευρωπαίων, σιωνιστών, τοκογλύφων, που με την πολιτική τους αφελληνίζουν την πατρίδα με σκοπό να εξαφανίσουν την κοιτίδα της παγκόσμιας γνώσης και ανθρωπιάς.

Ο ορισμός “Ελληνισμός” χαρακτηρίζει τους λαούς και τις φυλές της Αρχαίας Ανατολής, μετά την κατάκτησή τους από τον Μεγάλο Αλέξανδρο τον Μακεδόνα, οι οποίοι βρέθηκαν ολοκληρωτικά κάτω από την επίδραση του ελληνικού πολιτισμού. Μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, στη Βακτριανή και στη Σογδιανή άνθισαν για 500 χρόνια τα ελληνιστικά κράτη. Αυτή την επίδραση τη γνώρισα προσωπικά, όταν εργάστηκα ως καθηγητής ιστορίας στην Κεντρική Ασία. Χρονολογικά, κατά τον Γερμανό ιστορικό, η εποχή του Ελληνισμού ανοίγει με τη ζωή και το έργο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. και κλεινει το 30 π.Χ.

O μεγάλος επαναστάτης, συγγραφέας και φιλέλληνας Γκουστάβ Φλουράνς (Gustave Flourens, 1838-1871), στο έργο του “Περί Ελληνισμού” έγραφε: “Ελληνισμός είναι η κατάκτηση του αληθούς. Του ωραίου και του αγαθού. Ελληνισμός είναι επιστήμη!” Το 1868 ο Γάλλος επαναστάτης κατέβηκε και πολέμησε στην Κρήτη ενάντια στους Τούρκους καταχτητές. Έπεσε στις επάλξεις της Παρισινής Κομμούνας το 1871.

Η βασιλεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου διήρκεσε 14 χρόνια. Λίγο μετά το θάνατό του, άρχισαν να δημιουργούνται θρύλοι για τη ζωή και το έργο του. Ο μύθος για τη ζωή και τις εκστρατείες του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ολοένα μεγάλωνε. Η αρχαιότερη εκδοχή την οποία αποδίδουν στον γιατρό του, Καλλισθένη, αργότερα αποδείχθηκε ότι δεν είχε καμιά σχέση με την πραγματικότητα. Η εκδοχή αυτή έφτασε πολύ ελλιπής σε ελληνικό κείμενο (η λεγόμενη “εκδοχή Α”).

Στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, τον 2ο και 3ο αιώνα, καθιερώθηκε επίσημα η λατρεία του Μεγάλου Αλέξανδρου. Το έργο Μυθιστόρημα του Αλεξάνδρου, Ανωνύμου, μεταφράστηκε στα λατινικά από τον Ιούλιο Βαλέριο. Μεταφράσεις του υπάρχουν στη συριακή, την αρμένικη και την κοπτική γλώσσες. Διασώθηκαν αποσπασματικές πληροφορίες και για την περσική εκδοχή του Μυθιστορήματος. Στο Βυζάντιο έγινε επεξεργασία αυτού του Μυθιστορήματος (η λεγόμενη “εκδοχή Β”) και τέλος, η ριζική επεξεργασία του Μυθιστορήματος (“η εκδοχή Γ”) κατατάσσεται στον 11ο αιώνα.
Έτσι, το δημοφιλές ελληνικό μυθιστόρημα του Ψευδοκαλλισθένη, του 2ου και 3ου αιώνων π.Χ., γέννησε μια σειρά λατινικές απομιμήσεις για τον Αλέξανδρο. Τις λατινικές απομιμήσεις τις ακολούθησαν στη Γαλλία, την Αγγλία, τη Γερμανία, την Ισπανία, την Ιταλία, τη Ρωσία και οι Δυτικοί και Νότιοι Σλάβοι.

Μυθιστορήματα που συνδέονται με τον Ψευδοκαλλισθένη γεννήθηκαν και στην μεσαιωνική λογοτεχνία της Ανατολής.
Στον Μέγα Αλέξανδρο αφιέρωσαν τα ποιητικά τους έργα οι μεγάλοι ποιητές της Ανατολής, όπως ο Φιρδοουσί, με το έπος “Σαχ-Ναμε”, ο Αλισέρ Ναβαΐ, με “Τα Τείχη του Ισκαντέρ”, ο Νιζαμί, με το “Ισκαντέρ Ναμέ”. Το όνομα Αλέξανδρος (Ισκαντέρ) μπήκε στην ψυχή των λαών της Ανατολής και είναι πλατιά διαδομένο σε ονόματα ανθρώπων, σε πόλεις, χωριά, οδούς, λίμνες, ποτάμια, γέφυρες, θρύλους και στις λαϊκές παραδόσεις.

Σε όλα τα μεσαιωνικά μυθιστορήματα και τα έπη ο Αλέξανδρος έχει το ρόλο του γενναίου και μεγαλόψυχου παληκαριού, δυνατότερος του οποίου ήταν ένας μόνο αντίπαλος – ο πρόωρος θάνατος.

Οι αρχαίοι και οι νεότεροι ιστορικοί είδαν στην εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ανατολή, το κλειδί της απαρχής μιας νέας εποχής στην παγκόσμια ιστορία, οι συνέπειες της οποίας φάνηκαν στους αιώνες που ακολούθησαν.

Στη νεότερη ιστορία δημιουργήθηκε το Ανατολικό Ζήτημα, μέρος του οποίου ήταν και η Μακεδονία. Ο Ελληνισμός το πλήρωσε πολύ ακριβά με την εξόντωση του στην Κωνσταντινούπολη, στη Μικρά Ασία και στην Ανατολική Θράκη. Στη Μακεδονία, τα χρόνια αυτά χαρακτηρίζονται από τη δίνη της κορύφωσης των εθνικών ανταγωνισμών, τις ραδιουργίες και τις ωμές επεμβάσεις των Μεγάλων Δυνάμεων. Κάθε εθνότητα προσπαθούσε να αποδείξει την εθνική της υπεροχή στον Μακεδονικό χώρο.

Τα στατιστικά στοιχεία της εθνικής σύνθεσης του πληθυσμού της Μακεδονίας, της Θράκης και της Ηπείρου, παρουσιάζει ο Ιταλός εθνολόγος Amadore Virgili στην εργασία του La Questione Rumeliota e la politica italiana, Bitondo 1908, με προσαρτημένο τον εθνογραφικό χάρτη του Instituto Geografico de Agostini Roma. Αυτά τα στατιστικά στοιχεία παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, γιατί πλησιάζουν τους αριθμούς που έδωσε η πρώτη επίσημη απογραφή της Οθωμανικής Αρχής επί Χιλμή Πασά το 1904-1905, υπό τον έλεγχο ευρωπαίων αξιωματικών, η οποία δεν απέχει από τους αριθμούς των εθνολόγων Bianconi, Sunvet και Stafford και άλλων εθνολόγων, που δημοσιεύθηκαν πριν από 26 χρόνια από τη δημοσίευση του Χιλμή Πασά.

Μετά τους βαλκανικούς πολέμους ενάντια στους Τούρκους κατακτητές, στη Μακεδονία και τη Θράκη η εθνολογική σύνθεση ήταν μικτή. Έλληνες, Βούλγαροι, Σέρβοι και άλλες μικρότερες εθνότητες. Η πλειοψηφία περιελάμβανε τους Έλληνες, βάσει της απογραφής του 1904-1905 και του Ιταλού εθνολόγου Virgili το 1908.
Στο χώρο που συγκρούονταν οι Έλληνες και οι Βούλγαροι, οι Έλληνες ήταν 1.004.000, οι μουσουλμάνοι 1.144.000 και οι Βούλγαροι 445.000. Η συνθήκη του Βουκουρεστίου έβαλε τέρμα στους εθνικούς ανταγωνισμούς, παραμονεύαν όμως οι ραδιουργίες και οι ωμές επεμβάσεις των Μεγάλων ιμπεριαλιστικών Δυνάμεων.

Η κορύφωση των εθνικών ανταγωνισμών στα Βαλκάνια ήταν μεταξύ Ελλήνων, Βουλγάρων και Σέρβων, με γλώσσες την Ελληνική, τη Βουλγάρικη και τη Σερβική. Τώρα ρωτάμε, από ποια βάθη της αρχαιότητας εμφανίζεται το κράτος των “Σλαβομακεδόνο”-αλβανο-ελλήνο-ρομά των Σκοπίων?

Η ενωμένη αντίσταση του λαού μας θα ανατρέψει την κατάσταση, που είναι αντίθετη με την ιστορία μας, τις παραδόσεις μας, τον πολιτισμό μας και το δικαίωμα και το καθήκον μας να υπερασπιστούμε τη γη των προγόνων μας. Ας το βάλει καλά στο μυαλό της η πολιτική ηγεσία του τόπου μας. Στα εθνικά θέματα δεν υπάρχουν συμβιβασμοί εις βάρος των δικών μας εθνικών συμφερόντων. Το αλαλούμ των ονομάτων δεν προσδιορίζει την εθνική φυλετική τους προέλευση. Η γλώσσα και ο τόπος διαμονής τους προσδιορίζουν και την ονομασία τους: Βαρντάρσκα Ντεμοκράτια.

Τα σύνορα διαμορφώθηκαν από τα συμμαχικά στρατεύματα. Κανένας από τους συμμαχικούς στρατούς που είχαν απελευθερώσει τα εδάφη δεν υπολόγισε την εθνολογική σύνθεση των απελευθερωμένων περιοχών.
Αναγκαστικά έγινε η ανταλλαγή πληθυσμών και όσοι δήλωσαν Βούλγαροι ή Σέρβοι στην ελληνική επικράτεια έφυγαν για τη Βουλγαρία και τη Σερβία. Οι Έλληνες από την Ανατολική Ρωμυλία και από το Μοναστήρι, καθαρά ελληνικές περιοχές με βαθιές ρίζες στην αρχαιότητα, αναγκάστηκαν να μην επαναπατρισθούν – όπως έκαναν οι Βούλγαροι και οι Σέρβοι, από το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας. Έτσι λύθηκε το εθνικό ζήτημα των γειτόνων εις βάρος μας, αφού χάσαμε πατροπαράδοτες κοιτίδες της πατρίδας. Οι γείτονές μας αποσιωπούν την ιστορική πορεία, αντιπαραθέτοντας ανιστόρητες διεκδικήσεις.

 

 Χρήστος Παπαδημητρίου – Ιστορικός, πρ. προϊστάμενος Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης (ΚΙΘ)