Μπαίνοντας στην  καφετερία του Ντάμπαλη, σημερινό Γκάλερι, το Σάββατο 13 Μαϊου  1995 καθίσαμε για καφέ στις 11 π.μ. στο πρώτο τραπέζι  δεξιά μετά την πόρτα, εγώ, ο Θύμιος ο Πολύζος και ο Γιώργος ο Παπαλιούρας.

Πρίν τις 11: 45’ ρωτάω τον Θύμιο, Θύμιο κτύπησες το τραπέζι, όχι μου απαντά, Γιώργο εσύ, όχι μου λέει και ο Γιώργος, πρέπει να έκανε σεισμό τους λέω και συνεχίζουμε την συζήτηση ..

Δεν περνάνε 5 λεπτά και ξεκινά ο μεγάλος σεισμός …. Στην γωνία του Γκάλερι και απέναντι στο μαγαζί της κ.Κωνσταντινίδου υπήρχαν κολόνες τις ΔΕΗ και τα σύρματα τους  χτυπούσαν μεταξύ τους και έβγαζαν σπίθες.

Βγαίνοντας έξω με όλον τον κόσμο οι πρώτες σκέψεις που κάναμε ήταν, πρέπει η Θεσσαλονίκη να έχει καταστραφεί τελείως με τέτοιον μεγάλο σεισμό. Αφού κούνησε εδώ στα Γρεβενά τόσο πολύ φαντάσου τη έγινε στην Θεσσαλονίκη.

Δεν πέρασαν πολλά λεπτά της ώρας και μάθαμε και εμείς ότι το επίκεντρο ήταν στην περιοχή Βεντζίων .. στον Μπούρινο.

Μέσα από τις φωτογραφίες μου θα κάνω μία σύντομη αναφορά  για τον σεισμό …..

Εδώ βλέπουμε τα αποτελέσματα του μεγάλου σεισμού, η καταστραμμένη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στο χωριό Κέντρο – Βέντζια.

Εδώ βλέπουμε την καταστραμμένη κατοικία του Γιωρίκα –  Γεωργίου Βασιλειάδη στο χωριό Νησί.

Εδώ βλέπουμε το καταστραμμένο σχολείο του Κέντρου και καταλαβαίνουμε γιατί δεν είχαμε θύματα, γιατί το Σάββατο τα Δημοτικά σχολεία ήταν κλειστά.

Εδώ βλέπουμε  καταστραμμένο το καινούργιο σπίτι του Σωτήρη Χατζησυμεωνίδη στον κάτω μαχαλά του χωριού Κέντρου.

Εδώ βλέπουμε το καταστραμμένο σπίτι του Τζέλα – Ευάγγελου Καρπούζα στο χωριό  Κέντρο.

Εδώ βλέπουμε την Πατέκα – Παρθένα Εταιρίδου  μαζί με την ανεψιά της Παλατσία – Παρασκευή Παρασκευαϊδου στο οικόπεδο της ανεψιάς, αφού το σπίτι της μόλις το έχουν κατεδαφίσει και έχουν πετάξει τα μπάζα.

Την ποιο ωραία απάντηση στην τρομοκρατία των ΜΜΕ  με ερωτήσεις του τύπου, τώρα πού θα πάτε να μείνετε  μετά  την καταστροφή του τόπου, την απάντηση την  έδωσε ο μεγάλος στην ηλικία Σπύρος Θεοδωρίδης από το χωριό Νησί  … Όλε ήνταν, μόνον ο άνθρωπον κ’ίνεται – όλα γίνονται, μόνον ο άνθρωπος δεν γίνεται, και εννοούσε ότι αφού δεν θρηνήσαμε θύματα όλα τα άλλα θα γίνουν.

Αυτό που πρέπει να τονίσουμε είναι η μεγάλη προσφορά για βοήθεια από τον κόσμο και τα διάφορα Σωματεία και Συλλόγους της χώρας μας.

Τα πράγματα που μαζέψαμε μοιράστηκαν σε κάθε χωριό της Κοινότητας Κέντρου από επιτροπές, και τα χρήματα που μαζεύτηκαν σε αριθμό λογαριασμού στην Εθνική Τράπεζα όπου για να πάρεις έστω και μια δραχμή ήθελε να είναι παρόντα τρία άτομα, ο Πρόεδρος, ο Αντιπρόεδρος και ο Σύμβουλος από το χωριό Αγαλλαίοι. Τα χρήματα που μαζεύτηκαν μοιράστηκαν σε κάθε χωριό σύμφωνα με την απογραφή του 1991, και  το  κάθε  χωριό με επικεφαλής  τον Πρόεδρο στο Νησί, τον Αντιπρόεδρο στο Κέντρο  και  τον Σύμβουλο στους Αγαλλαίους αποφάσισε πως θα μοιραστούν τα χρήματα ύστερα από πρόταση πλειοψηφίας  μέσα στις λαϊκές  συνελεύσεις.

Συγκεκριμένα η δικιά μου πρόταση ως πρόεδρος στο χωριό μου ήτανε να κατασκευάσουμε τους διαδρόμους στα νεκροταφεία, δεν πέρασε και πέρασε η άλλη πρόταση για να μοιραστούν τα λεφτά στους κατοίκους του χωριού.

Στην μία φωτογραφία βλέπουμε στο χωριό Νησί τους ανθρώπους ενός σωματείου από την Θεσσαλονίκη υπό το βλέμμα της Σαλώμης Εταιρίδου , δεν είμαι σίγουρος εάν είναι η ΕΛΒΟ,  που μας έφεραν βοήθεια και σε πράγματα και σε χρήματα.

Στην άλλη  βλέπουμε τον σύλλογο γυναικών Νέας Σάντας Κιλκίς που μας έφεραν πράγματα τα οποία τα τοποθετήσαμε στην αποθήκη του Συνεταιρισμού στο χωριό Κέντρο για να τα μοιράσουμε αργότερα.

Λόγω σεισμού αναπτύχθηκε και η κοινωνική προσφορά των κατοίκων των χωριών, εδώ στην φωτογραφία βλέπουμε την κοινωνική προσφορά στο χωριό  Νησί μέσα  από την προσωπική τους εργασία για να σώσουμε τα κεραμίδια της εκκλησίας μας.

Διακρίνονται πάνω στην εκκλησία ο πρωτεργάτης της προσπάθειας Ηρακλής Γ Εταιρίδης γυρισμένος με την πλάτη, ο Αθανάσιος Χασπερίδης ή Κώστας  Κεμερίδης  με το καπέλο, ο Ιορδάνης Σταμπολίδης  που ρίχνει τα κεραμίδια και τον άλλο δεν τον γνωρίζω. Κάτω αυτός που παίρνει τα κεραμίδια  πρώτος ο Γεώργιος Βασιλειάδης, δεύτερος ο Παύλος Εταιρίδης, τρίτος ο Ιωάννης Γ Βασιλειάδης, τέταρτος ο Στέφανος Α Εταιρίδης και τελευταίος αυτός που τα τοποθετεί σε σειρά – τεστελεύετα ο Γεώργιος Χασπερίδης.

Ενώ ο τότε Πρωθυπουργός της Ελλάδας κ. Ανδρέας Παπανδρέου έδειξε ενδιαφέρον και την ευκαιρία να βοηθήσει μια περιοχή που ήταν από τις ποιο εγκαταλειμμένες  δίνοντας  πολλά λεφτά για την ανόρθωση της περιοχής σε έργα υποδομής, το  Ελληνικό κράτος δεν είχε την ικανότητα να προβλέπει και να εκμεταλλευτή   καταστάσεις όπως συνένωση οικισμών για να  καλυτερέψει την ζωή των κατοίκων τους και να δώσει μια συνέχεια.

 Εδώ βλέπουμε τον Πρόεδρου του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου τον Νίκο Κωνσταντόπουλο, ενημερώνοντας των για τα προβλήματα μας έξω από το καφενείο του Παρασκευά Παπαδόπουλου στο χωριό  Κέντρο.

Η αγάπη του κόσμου για την περιοχή, μας έφερε μέχρι και μουσικά ποντιακά συγκροτήματα για να μας  διασκεδάσουν και να ανεβάσουν το πεσμένο ηθικό των κατοίκων. Εδώ βλέπουμε ένα ποντιακό σωματείο από Θεσσαλονίκη όπου στο Ταούλ είναι ο Κώστας Ι Παπαδόπουλος  από το χωριό μας και στον χορό  με το καπέλο  από το Κέντρο ο Κώστας Κοσμίδης.

Ο ταήμ – θείος –  ο Σπύρος πάντα μπροστά στις επάλξεις με Λεωνίδα, Γρηγόρη, Νικόλας, Κώστας, Βικτωρία, Κατίνα, Σοφία και η μικρή Ρούλα με τα παιδιά του Συλλόγου ……

Παρά τα προβλήματα ο κόσμος χαλάρωνε στην πλατεία του χωριού παίζοντας χαρτιά. Από αριστερά όπως βλέπουμε, διακρίνονται οι : Νίκος Μασμανίδης, Παύλος Θεοδωρίδης, Παύλος  Χατζησυμεωνίδης  … και παρακολουθούν ο Δανιήλ Μασμανίδης και ο Ηρακλής (Φίτος) Εταιρίδης. Στο διπλανό τραπέζι συζητούν ο Βασίλειος Εταιρίδης, ο Ιορδάνης Σταμπολίδης, .. και όρθιος στο παγκάκι ο Χρήστος Π Θεοφανίδης και δίπλα του ο Γεώργιος Χασπερίδης.

Παίχτηκε και η σκέψη για συνένωση χωριών, ωστόσο μετά από λίγες ημέρες έμεινα μόνος ως πρόεδρος κοινότητας να το υποστηρίζω, όλοι οι άλλοι πρόεδροι έκαναν πίσω. Αφού το πάλεψα δύο χρόνια με λαϊκές  συγκεντρώσεις για κοινές αποφάσεις και φτάσαμε στο σημείο να υπογράψουν πάνω από το 90% των κατοίκων των τριών χωριών Κέντρο, Αγαλλαίοι και Νησί  για συνένωση με άλλα χωριά ή ακόμη και συνένωση  των τριών χωριών μας, τελικά δεν έγινε γιατί δεν το ήθελε το ίδιο το κράτος.

Η επιμονή η δική μου για την συνένωση οφείλονταν στις σκέψεις που περνούσαν από το μυαλό μου πρίν τον σεισμό, ότι τα χωριά σιγά σιγά σβήνουν  και δεν θα υπάρχει συνέχεια του πολιτισμού από γενιά σε γενιά  και με μια συνένωση  μπορούσαμε να σώσουμε ή να δώσουμε μια παράταση για  τα ήθη και έθιμα και την γλώσσα τις περιοχής (Ποντιακά – Βεντζιώτικα).

Έγιναν  πολλά έργα υποδομής, όπως  αποχέτευσης, υδροδότησης νερού, δρόμων με άσφαλτο σε όλα τα χωριά κ.ά.

Δόθηκαν δωρεάν σπίτια, ευνοϊκά δάνεια και γέμισαν τα χωριά με ωραία σπίτια ……

Μετά 30 χρόνια όμως διαπιστώνεται ότι τα ωραία σπίτια και οι ωραίοι δρόμοι δεν κρατούν τους κατοίκους στα χωριά, αλλά αυτά που κρατούν τον κόσμο είναι να έχουν τα εισοδήματα τους.

Σήμερα στην περιοχή των Γρεβενών και σε όλα τα χωριά τα σπίτια είναι πολύ περισσότερα από τους κατοίκους.

Δεν υπάρχουν σχολεία, δεν υπάρχουν γεννήσεις παιδιών παρά μόνον κηδείες.

Ο λόγος απλώς, τα Γρεβενά ήταν και είναι μια γεωργοκτηνοτροφική   περιοχή και με την ένταξη μας στην Ευρωπαϊκή  Ένωση και την εφαρμογή της ελεύθερης διακίνησης προϊόντων και υπηρεσιών …………

 Για να γίνω ποιο κατανοητός, αρχές του 1980 με τα χωράφια μας  έβγαζα τα έξοδα μου ως φοιτητής από 8 μήνες έως έναν χρόνο όταν είχαμε καλή σοδειά.

 Σήμερα με τα ίδια στρέμματα δεν βγάζεις ούτε έναν μήνα ως φοιτητής.

ΣΟΦΟΚΛΗΣ  Γ  ΕΤΑΙΡΙΔΗΣ