Πέτρος Χ. Λόλας

Η Οικονομία και η Ανάπτυξη της Ελλάδας στηρίχθηκαν για  πολλά χρόνια  στην πρωτογενή παραγωγή, με άλλα λόγια σε ότι παράγουν (και μεταποιούν) οι αγρότες.

Χάρις στην πρωτογενή παραγωγή η Χώρα εξασφάλιζε για πολλά χρόνια το απαραίτητο ισχυρό ξένο συνάλλαγμα  με  προϊόντα  όπως καπνός , βαμβάκι, σταφίδα, κ.α. και  την διατροφική αυτάρκεια με το σιτάρι, τη ζάχαρη, τα πορτοκάλια, το γάλα, και άλλα.

Η διατροφική αυτάρκεια που εξασφαλίζει η πρωτογενής παραγωγή δεν είναι μόνο αγροτικό ζήτημα, είναι και εθνικό ζήτημα ασφάλειας. Η διασφάλιση της επισιτιστικής αυτάρκειαςθεωρείται ουσιώδης και πρώτη προτεραιότητα και από την ΕΕ και γι’ αυτό αποτελεί βασικό στόχο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ) διαχρονικά.

Η μεγάλη και καθοριστική  σημασία που είχε και έχει  η πρωτογενής παραγωγή για την οικονομία της Χώρας  είναι κάτι που κανείς δε μπορεί να αρνηθεί. Μόνο η  πρωτογενής παραγωγή προλαβαίνει τιςεπισιτιστικές κρίσεις και διασώζει τις  Οικονομίες και Κοινωνίες.

Η πρωτογενής παραγωγή είναι  αρμοδιότητα και ευθύνη του ΥΓ. Την έχει «σημαία»,  αλλά όπως φαίνεται παρακάτω δεν «θυσιάζεται» κιόλας να την στηρίξει, εξελίξει και αναπτύξει   Έχει σημασία, λοιπόν,  και πολύ ενδιαφέρον να δει κάποιος τι «έκανε» το ΥΓ διαχρονικά σχετικά με  διάφορα θέματα της πρωτογενούς παραγωγής, κρίσιμα  και καθοριστικής σημασίας όχι μόνο για   την αγροτική οικονομία (τους Αγρότες), αλλά και την οικονομική ανάπτυξη της Χώρας. Η άποψη «Η Ελλάδα αναπτύχθηκε με την γεωργία» δηλαδή την πρωτογενή παραγωγή, είναι κυριολεκτική.

Σιτάρκεια: Η Χώρα χρειάστηκε σχεδόν 200 χρόνια για να εξασφαλίσει,  το 1957, την αυτάρκεια της (κάλυψη όλων των αναγκών της χώρας σε σιτάρι με την ντόπια παραγωγή και μηδενισμό των εισαγωγών) σε μαλακό σιτάρι με την ποικιλία Γ 38290, που δημιούργησε το Ινστιτούτο Σιτηρών. Δεν πέρασαν ούτε 30 χρόνια, μέχρι το 1984,  για να διατρέφεται η Χώρα πάλι από Σιτάρι της Ουκρανίας και του Καναδά. Τα στοιχεία δείχνουν ότι φτάσαμε  σήμερα στο σημείο να εισάγονται σχεδόν όλα τα αγροτικά προϊόντα με μεγάλη αύξηση του αγροτικού ελλείματος. Πάνω από το 70% της διατροφής μας προέρχεται από εισαγωγές.Τι κάνει  το ΥΓ να ανατάξει την πρωτογενή παραγωγή ;

Ο σιτοβολώνας της Χώρας στη Θεσσαλία και όχι μόνο, μετατρέπεται σιγά-σιγά σε Φωτοβολταϊκό  Πάρκο. Γόνιμη-παραγωγική γη αχρηστεύετε. Τα χωράφια που μας «χόρταιναν» ψωμί όλα αυτά τα χρόνια, τώρα πια δεν δίνουν ψωμί, «χορταίνουν» με  ενέργεια ελάχιστους μεγαλοεπιχειρηματίες.

Αναδιάρθρωση καλλιεργειών. Η πιο γλυκιά «καραμέλα» του ΥΓ διαχρονικά. Έγινε και γίνεται αναδιάρθρωση, αλλά όχι μελετημένη,  σχεδιασμένη και οργανωμένη από το ΥΓ. Την έκαναν λίγοι «ανήσυχοι και προβληματιζόμενοι» αγρότες και Συνεταιρισμοί, άτακτα και ανοργάνωτα όμως,  όπως ήξεραν και  εκτιμούσαν τις ανάγκες και τη ζήτηση της αγοράς κάθε φορά.

Τον Καπνό, τη Φουντουκιά, το Ακτινίδιο, το Μύρτιλο, τη Στέβια, το Ιπποφαές και άλλες καλλιέργειες τις έφεραν, ξεκίνησαν,  διέδωσαν και καθιέρωσαν στην Χώρα ως πολύ προσοδοφόρες καλλιέργειες οι πρωτοβουλίεςλιγοστών αγροτών, όχι το ΥΓ. Αυτό  ήρθε «δεύτερο» και έμαθε από αυτούς, αντί αυτό να είναι ο «Δάσκαλος» των αγροτών.

Μπλόκα Αγροτών: Κάθε χρόνο το Δεκέμβριο, 27  χρόνιατώρααπό το 1996,  όλη η Χωρά, η Οικονομία και η Κοινωνία «παραλύουν, αναστενάζουν και τραυματίζονται βαριά» από τα μπλόκα. Το ΥΓ ακόμα δεν μπόρεσε, τόσα χρόνια, να βρει τον τρόπο αντιμετώπισης, να δώσει τη λύση.  Το χειρότερο είναι ότι κάποιες χρονιές με την τακτική του ΥΓ να μοιράσει στους αγρότες χρήματα από  εθνικούς πόρους για να σταματήσουν τα μπλόκα η ΕΕ επέβαλε στη Χώρα μεγάλα πρόστιμα. Πόσο χρόνο χρειάζεται το ΥΓ να τελειώσει με αυτό το πρόβλημα;

ΟΠΕΚΕΠΕ: Εδώ, για το τι έκανε το ΥΓ ταιριάζει ότι τραγουδάμε «….άλλα θέλω κι άλλα κάνω, …. έλεγα περνούν τα χρόνια θα συμμορφωθώ…». Βρέθηκε ανεπίδεκτο μαθήσεως και πολιτικού θάρρους. «Η κυβέρνηση έκανε λάθος στον ΟΠΕΚΕΠΕ και μάλιστα μεγάλος λάθος».  Δεν το είπε το ΥΓ, αυτό «τάκανε  μαντάρα» όπως λέει ο λαός, το είπε άλλος Υπουργός (προς τιμή του) με  δήλωση του  σε κανάλι Όμως, το ατύχημα είναι ότι αυτό «το μεγάλο λάθος» δεν το «πληρώνει, ούτε το ΥΓ, ούτε ο άλλος Υπουργός, αλλά οι αγρότες, εμείς ο Λαός.

Στην ΕΕ δεν είναι «κουτόφραγκοι» όπως πιστεύουν κάποιοι στη Χώρα μας. Μας «έπιασαν να παίρνουμε επιδότηση για ανύπαρκτες εκτάσεις (ελαιώνες, βοσκότοποι, παραγωγικά ζώα, κ.α.) και σχεδόν για τριπλάσιο αριθμό αιγοπροβάτων σε κάποιες περιοχές. Ξέσπασε το σκάνδαλό στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Είχε γίνει και χρόνια πριν με τις ελιές, πρόστιμο και τότε.

Εργοστάσια ζάχαρης-Τευτλοκαλλιέργεια: Σε 15 χρόνια, από το 1961 έως το 1975, το ΥΓ λειτούργησε 5 εργοστάσια ζάχαρης. Ήταν η μεγαλύτερη γεωργική βιομηχανία της Χώρας και η ιστορικότερη.  Σε πέντε περιοχές στη Χώραη οικονομία τους , αλλά και της ίδιας της Χώρας, γνώρισε και έζησε μεγάλη ώθηση με κύριο μοχλό ανάπτυξηςτα εργοστάσια ζάχαρης. Στην καλλιέργεια ζαχαρότευτλων-παραγωγή ζάχαρης εμπλέκονταν και εξασφάλιζαν το απαραίτητο εισόδημα όχι μόνο αγρότες αλλά και πολλά παράπλευρα επαγγέλματα χωρίς τα οποία δεν ήταν δυνατή η καλλιέργεια-παραγωγή της ζάχαρης.

Τι έκανε το ΥΓ για να σώσει αυτήν την τόσο δυναμική-ανταποδοτική καλλιέργεια μαζί και την μεγαλύτερη γεωργική βιομηχανία;Από ότι φαίνεται το ΥΓ δεν έκανε ότι έπρεπε να κάνει.  Η καλλιέργεια και η Βιομηχανία Ζάχαρης θα γίνουν προβληματικές από τη δεκαετία του 90 με τα εργοστάσια να υπολειτουργούν. Το πρώτο εργοστάσιο θα κλείσει το 2006,της Ορεστιάδας και στις Σέρρες το 2014 και  τελευταίο στο Πλατύ Ημαθίας το 2018.

Η ΕΒΖ υπάρχει σήμερα μόνο ως φορέας, αλλά δεν διαθέτει σε λειτουργία ούτε ένα εργοστάσιο στην Ελλάδα. Εισάγει  πλέον τη ζάχαρη για τις ανάγκες της Χώρας, κυρίως από τα 2 θυγατρικά εργοστάσιά της στη Σερβία.

Απόσυρση–Χωματερές:Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ)για  μιαπερίοδοείχενομοθετήσει καιπροέβλεπε μηχανισμούςαπόσυρσηςγεωργικών προϊόντων όταν παρουσιάζονται κρίσεις στην  αγορά με σκοπό οικονομική στήριξη των παραγωγών,αλλά και της διασφάλισης τηςυγείας των  καταναλωτών. Δηλαδήοι  παραγωγοί να παράγουν ασφαλή, υγιεινά και οικονομικά προσιτά τρόφιμα και να αποσύρονται μη ασφαλήγεωργικάπροϊόντα. Στην Ελλάδα, η εφαρμογή αυτών νόμων ανήκε στο  ΥΓ. 

Και εδώ το ΥΓ δεν μπόρεσε να ελέγξει σοβαρές παραβιάσεις και  κατάχρηση των νόμων αυτών με αποτέλεσμα η Χώρα να υποχρεωθεί να πληρώσει σοβαρά πρόστιμα. Το μέτρο της απόσυρσης θυμίζει στους παλιότερους τις κατά καιρούς εφαρμοζόμενες πολιτικές του ΥΓ που οδηγούσαν τα γεωργικάπροϊόντα όχι στην αγορά-οικονομία, αλλά  στις χωματερές. Και εδώ πολλοί δήλωναν πολύ μεγαλύτερες παραγωγές από τις πραγματικές.

Σάλος έγιναν τότε οι πολλές περιπτώσεις όπου χορηγούνταν επιδοτήσεις χωρίς παραγωγή.