ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΠΡΑΣΙΝΑ ΟΝΕΙΡΑ
Το νέο οικονομικό πακέτο των 750 δισεκατομμυρίων ευρώ, που η ίδια η Ευρωπαική Ενωση βγήκε στις στις κεφαλοαγορές να δανεισθεί, αναμένεται να διατεθεί σύντομα στις χώρες μέλη υπο μορφή δανείων και επιχορηγήσεων.
Ο πρωταρχικός στόχος του νέου πακέτου που φέρει το όνομα Επόμενη Γενιά ΕΕ, είναι να βοηθήσει τα μέλη της για μια βιώσιμη, ανθεκτική ανάκαμψη, από τις τις άμεσες οικονομικές και κοινωνικές ζημίες που προκλήθηκαν από την πανδημία του κοροναϊού και επιπλέον να προετοιμάσει ένα καλύτερο μέλλον για την ευρωπαϊκή επόμενη γενιά.
To νέο οικονομικό πακέτο είναι αναγκαίο και άμεσο για την ενίσχυση πολιτών και επιχειρήσεων. Ομως δεν νομίζω είναι αρκετό να αντισταθμίσει τις οικονομικές ζημίες που υπέστησαν μέχρι σήμερα οι οικονομίες των χωρών μελών, τα εκατομμύρια πολιτών και επιχειρήσεων που υπολογίζονται σε τρισετομμύρια ευρώ.
Ειδικά όταν άνω των 30% των χρημάτων από το πακέτο, ήτι 250 δισεκατομμυρία ευρώ, θα διατεθούν αποκλειστικά για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, που έχει δεσμευτεί η ηγεσία της ΕΕ με την συμφωνία του Παρισιού, με στόχο να μειώσει τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου τουλάχιστον 55% μέχρι το 2030. Σε μία από τις ιστορισελίδες της, με μεγάλους τίτλους η ΕΕ διατυμπαζίζει ότι “Το μέλλον της Ευρώπης εξαρτάται από έναν υγιή πλανήτη”.
Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω πόσο άρρωστος ή υγιής είναι ο πλανήτης μας και είμαι βέβαιος ούτε οι φαντασιόπληκτοι ηγέτες της ΕΕ γνωρίζουν. Ομως γνωρίζω πόσο άρρωστη είναι η ελληνική οικονομία και οι οικονομίες των άλλων μελών της ΕΕ, πόσες χιλιάδες μικρομεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις έχουν καταστραφεί, πόσοι πολίτες έχασαν τις δουλειές τους και το κραυγαλέο γεγονός ότι άνω 30% των Ελλήνων ηλικίας 16-24 ετών παραμένουν άνεργοι χωρίς να έχουν ελπίδες για το μέλλον.
Θα είναι καλό για την ΕΕ να επαναξετάσει τις προτεραιότητες της και να δώσει μεγαλύτερη προσοχή στα πραγματικά προβλήματα που αντιμετωίζουν οι οικονομίες, πολίτες, επιχειρήσεις της Ελλάδας και άλλων χωρών και να βάλλει φρένο στις πράσινες φαντασιώσεις των γκλομπαλιστών ηγετών της.
Για τουλάχιστον 50 χρόνια ακούμε προβλέψεις για καταστροφή του πλανήτη ή ότι εχομε δέκα χρόνια περιθώρια ζωής. Στην δεκαετία του 70, οι προβλέψεις μιλούσαν για το τέλος της ανθρωπότητας απο παγκόσμια ψύξη του πλανήτη και στην δεκαετία του 80 τό τέλος θα ερχόταν όχι από ψύξη αλλά απο υπερθέρμανση (global warming) του πλανήτη. Τα ίδια ακούμε τις τελευταίες 2 δεκαετίες κάτω απο το νέο όνομα κλιματική αλλαγή.
Τώρα έχομε την συμφωνία του Παρισιού όπου οι υποστηρικτές οραματίζονται και πάλι να σώσουν τον πλανήτη από καταστροφικές κλιματικές αλλαγές θέτοντας σαν στόχο να αποτρέψεουν την αύξηση των μέσων παγκόσμιων θερμοκρασιών κατά 2 ° C πάνω από τα προ-βιομηχανικά επίπεδα. Η προσοχή είναι στραμμένη στο κλείσιμο μονάδων παραγωγής ενέργειας με άνθρακα, που θα οδηγήσει στην μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και στην αντικατάσταση των με ανεμογεννήτριες και άλλες πηγές καθαρής ενέργειας.
Είναι δύσκολο να λάβει κανείς σοβαρά την συμφωνία του Παρισιού που οι στόχοι της δείχνουν να εξυπηρετούν περισσότερο πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα και όχι το περιβάλλον. Απόδειξη;
Πέρυσι, σημειώθηκε νέο ρεκόρ μείωσης χρήσης άνθρακα, με το κλείσιμο σταθμών παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ισχύος 11,3 γιγαβάτ (gigawatt) και 10,1 γιγαβάτ αντιστοίχως. Αν λάβομε υπ’ὀψιν το κλείσιμο παρομοίων σταθμών σε άλλες χώρες, το παγκόσμιο σύνολο της μείωσης του άνθρακα ήταν ισχύος 37,8 gigawatt.
Πράγματι αυτή είναι μία σημαντική μείωση χρήσης άνθρακα. Ομως, όσο τεράστια ήταν αυτή η μείωση, αντισταθμίστηκε από ακόμη μεγαλύτερες αυξήσεις στη χρήση άνθρακα από μία μόνο χώρα: την Κίνα. Συγκεκριμμένα, πέρυσι η Κίνα ξεκίνησε νέα εργοστάσια άνθρακα συνολικής ισχύος 38,4 γιγαβάτ. Αυτή η απότομη αύξηση δεν αντιστάθμισε μόνο τις μειώσεις ρεκόρ στον υπόλοιπο κόσμο, αλλά αύξησε την συνολική ποσότητα χρήσης άνθρακα.
Τι συμβαίνει; Πολύ απλά, οι ηγέτες της ΕΕ και των χωρών που υπέγραψαν την συμφωνία του Παρισιού, ενώ κλείνουν τα δικά τους εργοστάσια, έκαναν εξαίρεση για την Κίνα, η οποία είναι ο μεγαλύτερος ρυπαίνων στον κόσμο, που θα μπορεί να κτίζει εργοστάσια ανθρακος για τα επόμενα 13 χρόνια, με την υπόσχεση ότι μετά το 2030 θα ακολουθήσει τις οδηγίες για την εφαρμογή της συμφωνίας του Παρισιού.
Προφανώς οι πράσινοι οραματιστές νομίζουν η Κίνα βρίσκεται σε άλλο πλανήτη ή ότι μόνο εργοστάσια άνθρακος της Ευρώπης και Αμερικής καταστρέφουν τον πλανήτη. Τουλάχιστον τώρα γνωρίζομε, αν ο πλανήτης θα καταστραφεί σε 10 χρόνια όπως μας προειδοποιούν ξανά, η αιτία θα είναι η Κίνα.
Ομως η κοροιδία δεν σταματά εδώ. Η Ευρωπαική Ενωση, η Αμερική και άλλες ανεπτυγμένες χώρες, αλλά όχι η Κίνα, υποχρεούνται βάσει της συμφωνίας να καταβάλλουν συνολικές συνεισφορές 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως για δράσεις για την κλιματική αλλαγή. Η ΕΕ και τα μέλη της είναι ο μεγαλύτερος χορηγός δημόσιας χρηματοδότησης για το κλίμα. Το 2019, οι πληρωμές σε αναπτυσσόμενες χώρες ξεπέρασαν τα 23 δισεκατομμύρια ευρώ και πολύ πιθανόν, ένα σημαντικό ποσό των χρημάτων, κατέληξε σε ελβετικούς τραπεζικούς λογαριασμούς δικτατόρων και άλλων ηγετών αυτών των χωρών.
Η συμφωνία του Παρισιού αποδεικνύεται ένα μεγάλο φιάσκο για πολλούς λόγους. Πρώτον επειδή δεν υποχρέωσε την Κίνα να αναλάβει βραχυπρόθεσμες συγκεκριμένες ενέργειες για να αλλάξει την απερίσκεπτη περιβαλλοντική συμπεριφορά της. Σήμερα η Κίνα αντιπροσωπεύει επίσης περίπου το 85% των νέων προτάσεων για εγκαταστάσεις μονάδων άνθρακα παγκοσμίως. Δεύτερον, οι αναπτυσσόμενες χώρες συμμετέχουν όχι απο έγνοια για το περιβάλλον, αλλά περισσότερο για να αρμέγουν χρήματα απο την ΕΕ και την Αμερική. Τρίτον, η δέσμευση των χωρών στην Συμφωνία δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να αποσυρθούν ή ότι υποχρεούνται να εφαρμόσουν τις οδηγίες της Συμφωνίας. Για πολλές χώρες, που εξαρτώνται περισσότερο από τα ορυκτά καύσιμα ή έχουν βιομηχανίες υψηλής έντασης άνθρακα που απασχολούν σημαντικό αριθμό ατόμων, μετάβαση σε καθαρές τεχνολογίες είναι πολύ δύσκολη, γιατί θα οδηγήσει χιλιάδες άτομα στην ανεργία και απαιτούν τεράστια επενδυτκά κεφάλαια.
Η ΕΕ υπόσχεται να δώσει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε χώρες όπως η Ελλάδα, για μετεκπαίδευση χιλιάδων εργατών που θα χάσουν τις δουλειές τους από το κλείσιμο των εργοστασίων παραγωγής ενέργειας με άνθρακα, για να βρούν νέες θέσεις εργασίας. Αναρωτιέμαι για το τι είδους θέσεις εργασίας μιλάει η ΕΕ, όταν στην Ελλάδα, η ανεργία ήδει κυμαίνεται μεταξύ 16-18% και το 30% των νέων παραμένουν άνεργοι.
Ισως οι ηγέτες της ΕΕ, θα μπορούσαν τουλάχιστον να μας εξηγήσουν, πως σχεδιάζουν να σώσουν τον πλανήτη, όταν για κάθε εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας με άνθρακα που κλείνει η Ευρώπη, η Κίνα κτίζει ένα καινούργιο. Επίσης στην Ελλάδα, ενώ η ελληνική κυβέρνηση στοχεύει να κλείσει τα εργοστάσια λιγνίτη σε λίγα χρόνια, η διπλανή Τουρκία ηδει απεφάσισε να αυξήσει την χωρητικότητα των μονάδων παραγωγής ενέργειας με κάρβουνο σε 30 γιγαβατ μέχρι το 2023.
Το πρόβλημα με τα πράσινα όνειρα που έχουν οι σημερινοί ηγέτες είναι ότι τα πιστεύουν. Ομως όλοι γνωρίζομε ότι, όνειρα και πραγματικότητα δεν είναι το ίδιο.
Δρ. Νικόλαος Α. Στεργιούλας
Διεθνής οικονομολόγος.
Έχει διετελέσει σύμβουλος σε δημόσιες υπηρεσίες και επιχειρήσεις στις ΗΠΑ και άλλες χώρες. Στο παρελθόν εχει εργασθεί στο Αμερικανικό Κονγκρέσσο και διετέλεσε ανώτατο στέλεχος του Υπουργείου Εμπορίου των ΗΠΑ.