Η αναπαράσταση του εθίμου κατά την ολοκλήρωση του έργου των μαστόρων της πέτρας έγινε η αφορμή για την θεατρική ομάδα Ατρειδών Κύκλος για ένα διαφορετικό σκηνοθετικό εγχείρημα παρουσιάζοντας την πάλη με την φύση, τις δυσκολίες και τις αντιξοότητες των βόρειων περιοχών κατά τη διάρκεια του δύσκολου χειμώνα και τις αληθινά μεταφυσικές τους δραστηριότητες. 

Μέσα από την τέχνη του τραγικού και υπό το πρίσμα της αντίθεσης μα εντέλει σύνθεσης το δρώμενο Μπαξίσια ή μαντηλώματα καταλήγει με την διονυσιακή κορύφωση άρα λύση και κάθαρση του τραγικού και την απελευθέρωση του οίκτου και τρόμου την οποία έρχεται να αντικαταστήσει η ομορφιά της φύσης, της ανθοφορίας και της τέχνης της άγιας πέτρας συμβολίζοντας έτσι το πέρασμα από την παράδοση στην εξέλιξη. 

ΥΠΟΘΕΣΗ ΚΑΙ ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΙΑ

Το δρώμενο Μπαξίσια ή Μανδηλώματα από την θεατρική ομάδα «Ατρειδών Κύκλος»

Τα Μπαξίσια ή μανδηλώματα ένα έθιμο που παρουσιάστηκε στις 4/8/24 και ώρα 5.30 στο Κυπαρίσσι Γρεβενών και πήρε τη μορφή θεατρικής παράστασης εξέφρασε την προσπάθεια μιας κοινότητας να επηρεάσουν μαγικά τις φυσικές δυνάμεις, μέσα από τον τραγικό θάνατο της ηρωίδας-νεκρής νύφης του δάσους, Διαμαντούλας, η οποία θάφτηκε πολύ μικρή στο χιόνι λόγω της σφοδρής κακοκαιρίας και σαν να μην έφτανε αυτό, η μάνα γύρισε και βρήκε το φτωχικό τους σπίτι γκρεμισμένο. 

Οι δύσκολες στιγμές της τραγικής μάνας της αρχίζουν να γίνονται ευνοϊκότερες με την παρότρυνση της αρχόντισσας αδερφής της από την στιγμή που ο Πρωτομάστορας και οι μαστόροι του στεριώνουν με πέτρα καλή και ακριβή τα σπίτια τους για να είναι ασφαλή τις δύσκολες ημέρες του χειμώνα. Παρακινώντας, λοιπόν, η Αρχόντισσα του χωριού την τραγική μάνα στο γλέντι ως ξόρκι αποβλέποντας στο τέλος του πένθους αλλά και στις ευνοϊκότερες συνθήκες ζωής που αποβλέπουν στην καλοχρονιά και στην προκοπή των κατοίκων μέσω των μαστόρων της πέτρας που με την τέχνη της άγιας πέτρας χτίζουν πάλι το χωριό τους να είναι γερό και όμορφο. Η Αρχόντισσα ετοιμάζει τιμητική γιορτή προς τους μαστόρους «Μπαξίσια ή μανδηλώματα» που βάσει του εθίμου τους χαρίζουν δώρα και τους κάνουν έναν πλούσιο τραπέζι εφόσον ολοκληρώσουν το έργο τους.

Βασικά στοιχεία του δρώμενου είναι η κύρια συμβολική πράξη όπως ο εικονικός γάμος της Διαμαντούλας, ο θάνατος και η ανάσταση, ο διάλογος, το τραγούδι, η πομπή και ο χορός.

Σημαντικό σκηνοθετικό εύρημα της σκηνοθέτιδος Αθηναίδος Πόθου είναι η πρόκληση ηχητικών ρυθμικών χτυπημάτων με πέτρες που μέσα από τον ρυθμό τους στεριώνουν με την άγια πέτρα και την τέχνη του Πρωτομάστορα τα σπίτια, τις εκκλησίες, τα καλντερίμια και τα γιοφύρια των μελών μιας κοινότητας. Έτσι το θεατρικό δρώμενο Μπαξίσια ή μαντηλώματα κατέληξε σε μια διονυσιακή γιορτή βοηθεία του παραδοσιακού συγκροτήματος Χάλκινα Όρη και όλοι οι καλλιτέχνες έδωσαν την ευκαιρία της ψυχαγωγίας και της επικοινωνίας των κατοίκων του χωριού Κυπαρισσίου Γρεβενών και των επισκεπτών μέσα από των απόηχο της αρχαιοελληνικής παράδοσης έως και του σύγχρονου αστικού δράματος και της επιθεώρησης.

Η κορύφωση της διονυσιακής τέλεσης ενθουσίασε και το δρώμενο καταχειροκροτήθηκε από το κοινό. 

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

Κείμενο/Δραματουργία δρώμενου: Αλεξία Πετροπούλου

Σκηνοθεσία: Αθηναίς Πόθου

Διανομή

Αλεξία Πετροπούλου/ Αρχόντισσα Κυπαρισσίου

Αθηναίς Πόθου/ Τραγική μάνα

Αναλίνα Λάμπρου/ Νεκρή Νύφη Δάσους/ Διαμαντούλα

Γιάννης Παπαθύμνιος/ Γεροτραγουδιστής

Παραγωγή: Ατρειδών Κύκλος