γραφει ο Πέτρος Λόλας

Ήταν τότε που κάθε χρόνο η 8^η με ευθύνη του Καθηγητή της έδινε θεατρική παράσταση, μια τραγωδία. Η Τάξη μας ανέβασε την «Ιφιγένεια εν Ταύροις» Στο ρόλο της Ιφιγένειας η Χατζοπούλου, του Βασιλιά Θόα ο Μπούρμπος. Υπεύθυνος καθηγητής «Σκηνοθέτης» ήταν ο Μπόζιος. Όλες οι συμμαθήτριες έπαιξαν στο Χορό. Στην 7^η η Τάξη μας είχε την πρωτοβουλία και με τον καθηγητή μας τον Μέρμηγκα στις 25 Μαρτίου 1960 ανέβασε τον «Παπαφλέσσα» που υποδύθηκε ο Δεινόπαππας. Παίχθηκε στο «Αχίλλειο». Την Κατερίνα υποδύθηκε η συμμαθήτρια μας Χατζοπούλου (?) Ο γράφων τον Περραιβό. Τον Παλαιών Πατρών Γερμανού ο Μπούτρμπος, παραστάτης στις Παρελάσεις αντί σημαιοφόρος εξαιτίας της μειωμένης διαγωγής του. Τον Υψηλάντη ο Σιούλας.

Ήταν τότε που κάποιες συμμαθήτριες έκαναν «Λεύκωμα». Όλα είχαν «τι είναι το σεξαπήλ» (το 1959 είχαμε ακούσει την λέξη), «τι είναι έρως» Να μια απάντηση «ένας σφοδρός πόθος, τροφή της καρδιάς και της ψυχής» και μια άλλη «λουλούδι που άμα το μυρίσεις ποτέ δεν το χορταίνεις», «τι είναι φλερτ» Να μια απάντηση «χαριεντισμός, κωμωδία, γελοιογραφία, παρωδία της αγάπης» Όλοι μέσα μας «παρακαλούσαμε» να μας ζητήσει κάποια συμμαθήτρια να γράψουμε στο Λεύκωμα της.

Ήταν τότε που υπήρχαν πλατωνικοί έρωτες, άλλοι κρυφοί και άλλοι γνωστοί, άλλοι με ανταπόκριση και κάποιοι χωρίς. Στ-Λ, Α–Δ, Τ-Ε, Π–Χ, Θ-Α, Β-Κ, κ.α. Την Χρυσούλα και τη μία και την άλλη, «θαύμαζαν» οι περισσότεροι συμμαθητές.

Ήταν τότε για εμάς και οι δύο όπως και οι άλλες συμμαθήτριες πολύ όμορφες. Ελευθερία, Κατερίνα Λουκία, Σοφία, Στέλλα, Ελένη, Μαρίκα, Ιωάννα, Ασημίνα, Βέττα, Στυλιανή, Δέσποινα, Χρυσάνθη, Δήμητρα, Κική, Φιλιώ, Αικατερίνη.

Ήταν τότε που συχνά τα βράδια κάναμε καντάδες στους πλατωνικούς μας έρωτες. Κοντά στο σπίτι τους ή πέρα από το ποτάμι στο δρόμο για την Καλαμπάκα. Το «Νίτσα Ελενίτσα….. εσύ είσαι το όνειρό μου και το μεράκι μου» μπορεί να το λέγαμε και 10 φορές τη βραδιά. Πρώτη φωνή ο Χρίστος ο Μήλιος. Στα Πάρτι στο σπίτι του Σπύρου στο Κούρβολο, της Χρυσάνθης, της Χρυσούλας όλη η Τάξη δεν σταματούσε να τραγουδάει «Άναψε το τσιγάρο…. έχω μεγάλο ντέρτι μες την καρδιά….», «κι από μέσα απ το φουρό τι κορμάκι λυγερό….» Στην Τάξη μας είχαμε τον Κώστα Μιχαλογιάννη που έπαιζε εξαιρετικό μπουζούκι και γρήγορα διακρίθηκε σε επώνυμα Κέντρα στην Θεσσαλονίκη και Αθήνα.

Ήταν τότε που την Άνοιξη περιμέναμε με ανυπομονησία τις Κυριακές τα πρωινά –το Σάββατο είχαμε κανονικά σχολείο- οι περισσότεροι συμμαθητές και συμμαθήτριες να περπατήσουμε από τον Αχίλλη έως το Τσιφταλάκι και πίσω. Ήταν τότε εκεί τα φλερτ μας

Ήταν τότε που την Ημερήσια εκδρομή την κάναμε στα ισιώματα κοντά στο Μεσόλακο, όλοι, καθηγητές και μαθητές, βαδίζοντας έως εκεί.

Ήταν τότε που μας άρεζε πολύ αλλά και οι καθηγητές στις εκδρομές μας παρακινούσαν να τραγουδάμε «εις τον αφρό της θάλασσας η Άλγεβρα κοιμάται, παρακαλώ σας κύματα στον πάτο να την πάτε», για κάποιους ήταν δύσκολη η άτιμη η Άλγεβρα, Μετά έρχονταν η σειρά για την «αγάπη» του καθένα μας και αυθόρμητα όλοι με μια φωνή και κρυφά βλέμματα εκδηλωνόμασταν στις συμμαθήτριες τραγουδώντας «εις τον αφρό της θάλασσας η αγάπη μου κοιμάται, παρακαλώ σας κύματα μη μου την εξυπνάτε» Και πάντα δεν παραλείπαμε να «πειράξουμε τους θεολόγους μας πλησιάζοντας τους τραγουδώντας «έχουμε ένα καθηγητή εις την Θεολογία, τα δώδεκα Ευαγγέλια τα βγάζει δεκατρία». Όλοι θυμόμαστε το πλατύ χαμόγελο αυταρέσκειας του Παπαδημητρίου. Μετά άρχιζε ο χορός. Να, χορεύουν μπεράτι από τη μια μεριά ο Θωμάς ο Καραθάνος με το μπουφάν δεμένο στη μέση του, από την άλλη μεριά η Χρυσούλα η Δήμου και στη μέση ο Παπαδημητρίου με τα χέρια του υψωμένα κρατώντας στο αριστερό την γκλίτσα από τη μέση της βέργας και στο δεξί περασμένο με το μανίκι μόνο το σακάκι.

Ήταν τότε που η 7ήμερη εκδρομή στην 8^η έγινε στους αρχαιολογικούς χώρους (Ακρόπολη, Λουτράκι, Ακροκόρινθος, Δελφοί, Μυκήνες, Ολυμπία), Δεν μέναμε σε Ξενοδοχείο αλλά στα Γυμνάσια και κοιμόμασταν τα αγόρια στα θρανία, ή στην Έδρα, ενώ τα κορίτσια και οι Καθηγητές σε ράντσα, δεν «σήκωνε» ράντσα για όλους το λεωφορείο. Και στην εκδρομή ο σινεμάς απαγορεύονταν αυστηρά. Όπως και η έξοδος στην Πόλη. Όμως, όπως πάντα, έτσι και τότε κάποιοι μετά το σιωπητήριο βγαίναμε «σκαστοί» Στον Πύργο, «ξεχάσαμε» στα Ποδοσφαιράκια σε ένα υπόγειο στην Πλατεία τον Κώστα τον Μπέλλο, το διαπιστώσαμε αφού φύγαμε, μισή ώρα αργότερα και γύρισε να τον πάρει ο Μέρμηγκας.

Ήταν τότε στην 8^η το 1961 λίγο πριν τις εξετάσεις τον Ιούνιο που η Τάξη μας απείχε από τα μαθήματα για τρεις μέρες για ανάκληση άδικης αποβολής συμμαθητή μας.

Ήταν τότε το 1961 που από τους 68 συμμαθητές εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο και Ακαδημία έδωσαν οι 37 και πέρασαν οι 34. Ίσως, αν αυτό ήταν σήμερα να αποτελούσε την καλύτερη επίδοση πανελλήνια.

Ήταν τότε, το 1961, που ο συμμαθητής μας Λιάμπας, κατόρθωσε το πολύ δύσκολο εκείνα τα χρόνια, πέρασε στη Σχολή Ευελπίδων. Τέσσερις έδωσαν τον Ιούλιο στην Στρατιωτική Ιατρική, οι τρεις, Αντώνης, Πέτρος, Τάσιος κόπηκαν στα Τεστ και ο τέταρτος, ο Τάκης στο τελευταίο μάθημα, Ιστορία-Γεωγραφία. Όμως και οι τέσσερις πέρασαν την ίδια χρονιά, το Σεπτέμβριο, στο Πανεπιστήμιο.

Ήταν τότε που βαθμούς 17 και 18 είχαν μετρημένοι συμμαθητές. Ακόμα και οι σημαιοφόροι. Ευτυχώς ήταν η Γυμναστική και τα Θρησκευτικά για να δούμε κάνα 17 ή 18.

Ήταν τότε που αν είχες μέση βαθμολογία γύρω στο 15 ήσουν πολύ καλός μαθητής. Ύστερα ήρθαν τα χρόνια που όλοι σχεδόν παίρνουν 18, 19, 20 και κανένας δεν μένει στάσιμος. Σήμερα περνούν στα Πανεπιστήμια ακόμα και με βαθμό 3, 4 και 5.  

Ήταν τότε που κάθε μέρα οι μαθητές ακούγαμε τον εφημεριδοπώλη, τον Ανδρέα, να διαλαλεί «εφημερίδες, εφημερίδες, Μακεδονία… όλα τα νέα, εδώ όλες οι εφημερίδες» αλλά εμείς δεν «ξέραμε από εφημερίδες» πολιτικά, κομματικά και συνδικαλιστικά. Συμμετείχαμε όμως με το Γυμνάσιο σε Συλλαλητήρια για το Κυπριακό. Το «σκάσαμε» από τα παράθυρα παρά την απαγόρευση των καθηγητών και πήγαμε στο Συλλαλητήριο για να μην φύγει η Μητρόπολη από τα Γρεβενά στην Κοζάνη. Ήταν πρωτοποριακό για τότε να απέχουμε, με πρωτοστάτη τον Βαγγέλη το Μπούρμπο, από τα μαθήματα γιατί το Β΄ Τμήμα δεν είχε αίθουσα. Δεν «ξέραμε από εφημερίδες», δεκαπενταμελή, κ.α. όπως σήμερα αλλά ξέραμε και διαβάζαμε Κλασσικά Εικονογραφημένα, Διάπλαση των Παίδων, Μικρός Ήρωας, Ζωή του Παιδιού, Ερυθρός Σταυρός.

Ήταν τότε, το 1960 που στην παρέλαση της 25^ης Μαρτίου μόλις περάσαμε τους Επισήμους, και φτάσαμε στο Φαρμακείο Οικονόμου διαλυθήκαμε άτακτα και τρέξαμε, ακόμα και οι σημαιοφόροι να δούμε τον Κακκαβά στο Ξενοδοχείο Αίγλη. Ο Παύλος ο φωτογράφος πρέπει τότε να πούλησε πολλές φωτογραφίες του.

Ήταν τότε, το 1958 (14 Οκτωβρίου), που όλο το Γυμνάσιο Γρεβενών παρατάχθηκε δεξιά και αριστερά στο δρόμο μπροστά στο Μητροπολιτικό Μέγαρο για τον αποχαιρετισμό στον Μητροπολίτη Φίλιππο που μετακινούνταν στη Δράμα.

Ήταν τότε, το 1959, την Άνοιξη, που όλοι οι μαθητές παραταχθήκαμε στο δρόμο πάνω από τον Αχίλλη για να υποδεχτούμε με χειροκροτήματα και κουνώντας σημαίες και μαντήλια τον Βασιλιά Παύλο, την Βασίλισσα και τον διάδοχο Κωνσταντίνο που επισκέφτηκαν τα Γρεβενά.

Ήταν τότε που οι μαθητές από τα χωριά είχαμε «δευτέρι» στο μπακάλη (μερικοί έφαγαν πολύ θρυψίνη, χαλβά, ρέγκα, ελιές) ή το εστιατόριο (ελάχιστοι), στου Καραγιάννη, το Μακεδονικό, του Βρέντζιου.

Ήταν τότε που όταν δεν πηγαίναμε μια μέρα σχολείο και τις ποιο πολλές φορές «την βγάζαμε» στο Καστράκι λέγαμε «κάνω παραλία». Σήμερα το λένε «κοπάνα» και «σκασιαρχείο»

Ήταν τότε το 1961 τον Ιούνιο που αποχαιρετιστήκαμε και ο καθένας μας πήρε το δρόμο της ζωής του, Ξαναειδωθήκαμε, σχεδόν όλοι, μετά από 27 χρόνια, το Σεπτέμβριο το 1988, μας «μάζεψε» ο Άγης η Ελένη, Ο Βαγγέλης, η Χρυσούλα. Είναι καιρός να μετρηθούμε πάλι, να τα ξαναπούμε, να θυμηθούμε πάλι τα τότε μας, να ξαναγνωριστούμε. όλοι, λίγο-πολύ, θα έχουμε αλλάξει, είναι και φυσιολογικό.

Ήταν τότε άλλα χρόνια, άλλοι καθηγητές, άλλοι μαθητές. άλλες σχέσεις καθηγητή-μαθητή, άλλες νοοτροπίες, άλλες αξίες, άλλες προτεραιότητες, χρόνια περίεργα και στερημένα. Χρόνια που σημάδεψαν τη ζωή του καθένα μας και τα Γρεβενά.

Ευχαριστίες: Άγη, Βαγγέλη, Ασημίνα