Μέ όλη τήν σημερινή παράλυση πού έχει δημιουργήσει ο κορονοϊός,  δέν πρέπει νά αγνοήσομε τό γεγονός ότι  πανδημίες μέ θανατηφόρα αποτελέσματα έχουν συμβεί πολλές φορές στό παρελθόν καί ότι επίσης ζούμε μέ ιούς κάθε χρόνο. Και όταν ξεπεράσομε τόν κορονοϊό, κανείς δέν εγγυάται ότι δέν θά επανέλθει ή ότι λίγα χρόνια αργότερα δέν θα αντιμετωπήσομε ένα νέο ιό.

Κάνοντας μία σύντομη ανασκόπηση από τήν δεκαετία τού 50 καί μετέπειτα, πού είναι επίκαιρη καθώς καλύπτει τήν πλειοψηφία τών πολιτών πού ζούν ακόμη, έχουν εμφανισθεί οί ακόλουθες πανδημίες: 

1957-Ασιατική γρίπη.  Η γρίπη ξεκίνησε από τήν Κίνα καί ξαπλώθηκε παγκόσμια.  Μέσα σέ ενα χρόνο, μεταξύ 1957-58, πάνω από 500 εκατομύρια άτομα προσβλήθηκαν  καί ό αριθμός νεκρών από τόν ιό, υπολογίζεται μεταξύ 1-4 εκατομμύρια άτομα.

1968- Γρίπη τού Ηονγκ Κόνγκ.  Η γρίπη επίσης πρωτοεμφανίστηκε στήν Κίνα καί ξαπλώθηκε παγκοσμίως.  Τά κρούσματα σχεδόν ήταν τά ίδια όπως καί μέ τήν ασιατική γρίπη. Σέ ένα χρόνο, μεταξύ 1968-69, από 500 εκατομύρια άτομα προσβλήθηκαν  καί ό αριθμός νεκρών από τόν ιό, υπολογίζονται μεταξύ 1-4 εκατομμύρια άτομα.

2002- Η γρίπη SARS. Οπως οί δύο προηγούμενες, καί αυτή ή γρίπη ξεκίνησε από τήν Κίνα. Ομως, ό αριθμός τών κρουσμάτων περιορίστηκε σέ 8 χιλιάδες άτομα καί ό αριθμός θανάτων σέ 774 άτομα.

2009-Γρίπη τών χοίρων.  Η γρίπη πρωτοεμφανίστηκε στό Μεξικό καί γρήγορα ξαπλώθηκε παγκόσμια. Σέ ένα χρόνο, μεταξύ 2009-10, ο αριθμός ατόμων πού προσβλήθηκε από τόν ιό, υπολογίζεται μεταξύ 700 εκατομύρια καί 1,4 δισεκατομμύρια, από τά οποία μεταξύ 152 χιλιάδες καί 575 χιλιάδες, έχασαν τήν ζωή τους.

2019-20  Εποχιακή γρίπη.  Σέ ένα χρόνο,  ό αριθμός ατόμων πού προσβλήθηκε από τόν ιό, υπολογίζεται σέ 800 εκατομύρια καί ό αριθμός νεκρών υπολογίζεται μεταξύ 450 χιλιάδες καί 1,2 εκατομύρια.

Τυπική ετήσια εποχιακή γρίπη.  Κάθε χρόνο, η γρίπη προσβάλλει μεταξύ 340 εκατομύρια μέ 1 δισεκατομύριο άτομα καί ο αριθμός νεκρών υπολογίζεται μεταξύ 290 χιλιάδες καί  650 χιλιάδες ετησίως.

2020-Κορονοιος.  Πρωτοεμφανίστηκε τόν Δεκέμβριο 2019 στήν Κίνα καί ξαπλώθηκε παγκόσμια. Στούς πρώτους 3-4 μήνες καί μέχρι 4 Απριλίου, ο αριθμός ατόμων πού προσβλήθηκε από τόν ιό, υπολογίζεται σέ 1,2 εκατομύρια καί ό αριθμός νεκρών από τόν ιό, υπολογίζεται σέ 65 χιλιάδες άτομα.

Τό αξιοσημείωτο έιναι ότι τέσερες από τίς άνω πανδημίες ξεκίνησαν από τήν Κίνα. Επίσης, στήν λίστα δέν περιλαμβάνονται άλλοι ιοί όπως τό AIDS πού πρωτοεμφανίστηκε  τό 1981 και συνεχιζει ακόμη,  ή Ebola επιδημία μεταξύ 2014-2016 καί η Zika επιδημία πού εμφανίστηκε τό 2015 καί συνεχίζει μέχρι σήμερα. Οί νεκροί από τό  AIDS ξεπερνούν τά 35 εκατομύρια ενώ από τήν Εβόλα τίς 11 χιλιάδες.

 

Η ιστορία δείχνει ότι πανδημίες καί επικίνδυνοι ιοί είναι αναπόφευκτοι καί όπως στό παρελθόν, θά συνεχίσουν καί στό μέλλον νά μαστίζουν τήν ανθρωπότητα. Ακόμη καί όταν φύγει ό κορονοϊός, κανείς δέν γνωρίζει άν θά επανέλθει μετά τήν καραντίνα  ή άν θά εμφανιστεί ένας νέος ιός.  

Ομως τά δρακόντια μέτρα πού ελήφθησαν λόγω κορονοϊού αποτελούν μία εντελώς νέα καί διαφορετική τακτική σέ σχέση μέ προηγούμενες πανδημίες πού είχαν επίσης θανατηφόρα αποτελέσματα. Σέ καμμιά περίπτωση οί χώρες δέν κατέφυγαν στις σημερινές δρακόντιες λύσεις βάζοντας σέ καραντίνα όλους τούς πολίτες καί λουκέτο στήν οικονομία. Η αντιμετώπιση τών προηγούμενων πανδημιών, βασίσθηκε κυρίως  στήν απομόνωση τών προσβληθέντων καί γενικές οδηγίες στούς πολίτες γιά προφύλαξη. 

Η εξήγηση πού έχει δοθεί στηρίζεται στήν γνωμάτευση τών ειδικών επιστημόνων ότι ο  κορονοϊός είναι διαφορετικός, πολύ πιό επικίνδυνος καί επίσης δέν βρέθηκε ακόμη αντίδοτο. Συμπτωματικά, οί ίδιοι φόβοι πού εκφράζονται σήμερα από τούς ειδικούς, έχουν εκφρασθεί καί γιά προηγούμενες πανδημίες όπου επίσης αρχικά δέν υπήρχε αντίδοτο αλλά βρέθηκε αργότερα. Συγκεκριμμένα, τό 2009, οί ειδικοί ιολόγοι είχαν δηλώσει ότι ο η πανδημία εκείνη την χρονιά, γνωστή σάν γρίπη τών χοίρων, ήταν πολύ πιό επικίνδυνη από ότι αρχικά υπολόγισαν καί έμοιαζε μέ τόν ιό τής πανδημίας τού 1918 πού σκότωσε δεκάδες εκατομύρια άτομα. Ομως οί προβλέψεις αποδείχτηκαν αργότερα υπερβολικές καθώς ο αριθμός θανάτων από τήν πανδημία τό 2009, κυμάνθηκε μεταξύ μεταξύ 152 χιλιάδες  καί 575 χιλιάδες.

Οσον αφορά τόν κορονοϊό, οί νέες προβλέψεις θανάτων είναι πιό χαμηλές από τίς αρχικές προβλέψεις.  Γιά παράδειγμα, στίς ΗΠΑ, οί προβλέψεις μιλούσαν γιά 2,2 εκατομύρια θανάτους αν δέν εφαρμοστούν τά μέτρα καραντίνας καί κοινωνικής απόστασης καί πάνω από 200 χιλιάδες θανάτους άν εφαρμοστούν. Υστερα από τρείς εβδομάδες, οί ειδικοί χαμήλωσαν τίς προβλέψεις θανάτων από 200 χιλιάδες σέ 60 χιλιάδες, πού σημαίνει ότι οί αρχικές προβλέψεις γιά 2,2 εκατομύρια θανάτους ήταν επίσης υπερβολικές. 

Κανείς δέν αμφισβητεί ότι ή καραντίνα καί τό λουκέτο στήν οικονομία έχουν συντελέσει στήν μείωση κρουσμάτων καί θανάτων από τόν κορονοϊό. Ομως τά μέτρα βασίζονται σε ιατρικές συμβουλές καί αγνοούν οικονομικές καί κοινωνικές επιπτώσεις σέ πολίτες καί χώρες, πού ίσως εξηγούν γιατί δέν ελήφθησαν καί στό παρελθόν μέ άλλες πανδημίες. Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι, κρίνοντας από τούς αριθμούς θανάτων, ή αποτελεσματικότητα τής καραντίνας λόγω κορονοιού, ποικίλλει από περιοχή σέ περιοχή καί από χώρα σε χώρα παρά τό γεγονός ότι εφαρμόσθηκε τό τό ίδιο χρονικό διάστημα. 

Αν η εξήγηση πού δίνεται από πολλούς, οτι η εφαρμογή τών μέτρων γίνεται γιά νά σωθούν ζωές, τό ερώτημα είναι, γιατί επίσης δέν εφαρμόζονται κάθε χρόνο γιά 3-4 μήνες κατά τήν διάρκεια τής εποχιακής γρίπης γιά νά μειώσομε τόν αριθμό θανάτων πού φθάνει μέχρι καί  650.000 άτομα.  Καί σίγουρα άν τά ίδια δρακόντια μέτρα εφαρμόζονται γιά δύο μήνες κάθε καλοκαίρι, οί 200.000  θάνατοι από αυτοκινητιστικά ατυχήματα πού συμβαίνουν σέ αυτό τό διάστημα, θά μειωθούν σχεδόν στό μηδέν. Ομως καμμία χώρα δέν τό κάνει, όπως επίσης δέν απαγορεύει τήν χρήση αυτοκινήτων παρά τό γεγονός ότι 1,4 εκατομμύρια άτομα πεθαίνουν κάθε χρόνο από αυτοκινητιστικά ατυχήματα. Σίγουρα οί ζωές τών ατόμων πού χάνονται λόγω γρίπης ή ατυχημάτων έχουν τήν ίδια αξία μέ τίς ζωές αυτών πού χάνονται από τόν κορονοϊό.

Ισως ποτέ δεν θά μάθομε άν ο κορονοϊός είναι ο πιό θανατηφόρος ιός, όπως προβλέπουν σήμερα οί ειδικοί, ή αν οί προβλέψεις είναι υπερβολικές όπως συνέβη μέ τήν πανδημία τού 2009 καί όπως συμβαίνει τώρα πού μιλούν γιά πολύ λιγώτερους θανάτους από τίς αρχικές εκτιμήσεις. Συγκρίνοντας τούς πιό πρόσφατους επικίνδυνους ιούς, δίχως νά επιβληθεί καραντίνα στούς πολίτες, ο αριθμός θανάτων από τήν γρίπη SARS ήταν 774 άτομα ενώ από τήν Γρίπη τών χοίρων κυμάνθηκε μεταξύ 152 χιλιάδες καί 575 χιλιάδες. 

Αυτό όμως πού ήδει γνωρίζομε είναι ότι τά σημερινά δρακόντια μέτρα έχουν δημιουργήσει μία τεράστια οικονομική κρίση καθώς εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις έχουν κλείσει ή χρεωκόπησαν καί εκατομύρια πολιτών έχουν χάσει τίς δουλειές τους καί είναι άνεργοι. Σύντομα αν δέν γίνει άρση τών μέτρων, τά επόμενα προβλήματα θά είναι ή οικονομική επιβίωση γιά πολίτες καί οικονομική καταστροφή καί κοινωνικό χάος γιά χώρες.  

Κανεις δεν διαφωνεί ότι ο κορονοϊός είναι επικίνδυνος καί θανατηφόρος. Ομως, όπως μέ προηγούμενους ιούς, ύστερα από ένα διάστημα η αποτελεσματικότητα του κορονοϊού θά μειωθεί στό ελάχιστο, καθώς τό ανθρώπινο σώμα δημιουργεί τήν αναγκαία άμυνα αντιμετώπισης του, καί οί επιστήμονες ανακαλύπτουν τά κατάλληλα αντίδοτα.  

Τό θέλομε ή όχι, η αλήθεια είναι ότι ζούμε συνέχεια μέ επικίνδυνους ιούς καί παθογόνες αρρώστιες καί εκατομύρια άτομα πεθαίνουν κάθε χρόνο. Ομως ελάχιστοι ή κανένας δέν δείχνει νά ανησυχεί γιά αυτούς. Αναρωτιέμαι πώς θά αντιδρούσαμε, άν κάθε μέρα η τηλεόραση μάς βομβάρδιζε μέ πίνακες, διαγραμμάτα καί αριθμούς όσων χάνουν τήν ζωή τους από κοινή γρίπη, ατυχήματα, κλπ., όπως συμβαίνει μέ τόν κορονοιό. 

 

 

 

 

Διεθνής οικονομολόγος.

Έχει διετελέσει σύμβουλος σε δημόσιες υπηρεσίες και επιχειρήσεις στις ΗΠΑ και άλλες χώρες.

Στο παρελθόν εχει εργασθεί στο Αμερικανικό Κονγκρέσσο και διετέλεσε ανώτατο στέλεχος του Υπουργείου Εμπορίου των ΗΠΑ.