Α) Στις 16/10/1949¹ στην τοποθεσία Ανδρέα Πηγάδι,κάτω από τα Αμπέλια Παρασκευής, από έκρηξη εγγλέζικων πυρομαχικών² σκοτώθηκαν τρία παιδιά

–Τα αδέλφια Νικόλαος (8/7/1937) και Αθανάσιος(6/1/1942). 

Πατέρας τους ο Ζδράγκας Κων/νος του Νικολάου και της Χρύσως Κ. Παπαντώνη, γεννημένος 1917, δολοφονήθηκε κι αυτός τον Ιούνη 1947 στο Μάρμαρο Χατζιάρα Σκάλας Παλιουριάς. Η μητέρα τους Ελένη Μπλιώνα του Ιωάννου και Θεοπούλας (1919-12/12/2005) βρισκόταν έγκλειστη στις Φυλακές Αβέρωφ και Καλλιθέας με το τρίτο τους παιδί Ανδρέα (28/4/1947)

-Ο Γεώργιος Μπουρονίκος του Ιωάννου και της Σταυρούλας Ν. Γκουμότσιου.

Γεννήθηκε το 1938/1939 περίπου. Αδέλφια του: Κων/νος (6/4/1934), Δημήτριος (5/10/1942-6/3/2010), Βασιλική (5/2/1937-5/10/2012), συζ. εν ζωηΚων/νου Ν. Ντόνα(5/8/1932-17/4/1990), Ελένη (4/2/1946-15/2/1982), συζ. εν ζωή Μιχάλη Αθ.Ζιαγκλιαβού

Μετά το θάνατό του η οικογένεια αυξήθηκε και με τα παιδιά Γεώργιο (17/3/1950) και Ευαγγελή (5/12/1953), συζ. Παπακωνσταντίνου Ηλία

1     Βιβλίο ληξιαρχικών πράξεων θανάτου Κοινότητας

2     Μαγνητοφωνημένη -3/2/2007-μαρτυρία Δημητρίου Μαγκούφητου Αθανασίου και της Φωτεινής (26/6/1920-10/7/2012).

Β) Καλοκαίρι 1947, μάλλον 5 Αυγούστου. Ο κυβερνητικός στρατός έχει συγκεντρώσει δια της βίας τους κατοίκους των γύρω χωριών στη Δεσκάτη για να αποκοπεί ο Δ.Σ.Ε από τα φυσικά του στηρίγματα.

Μια παρέα έξι(6) παιδιών βοσκούσαν ζωντανά και έπαιζαν στο Μεγάλο Ίσιωμα απέναντι από τον Άγιο Γεώργιο. Έριχναν πέτρες σ’ ένα βλήμα (αεροπλάνου;). Έσκασε και σκοτώθηκαν:

–   Ο Τσικρίκης Αθανάσιος, πρωτότοκο παιδί της οικογένειας(1936-Α.Ν.Λ 2655/20-1-1955). Πατέρας του ο Τσικρίκης (Σγκρουβάλας) Κων/νος του Αθανασίου και της Ιωάννας (25/7/1912-24/5/1989) και μητέρα του η Χρυσούλα Κοτίτσα του Περιστέρη και Τριανταφυλλιάς (6/5/1917-10/8/1987).

Αδέλφια

Ευγενία (28/12/1938-29/4/2013), συζ.Ν.Τζαλαμπύρα, Περιστέρης (21/5/1941),  Ιωάννα (15/2/1942),συζ. Δ.Τσεντίδη, Καισάρεια Πιερίας, Αθηνά(24/2/1947), συζ.Κ.Τσιουκάνη.

Μετά αποκτήθηκαν και άλλα παιδιά:

Αθανάσιος (28/8/1949) στη μνήμη του νεκρού, Τριανταφυλλιά (2/2/1952),συζ.Κ.Τσουλτσίδη, Σοφία (28/7/1954), συζ. Ευθ.Α.Κόγιου

 

–    Ο Κερασίδης Χρήστος γεννημένος στην Παλιουριά το 1938. Γονείς του,ο Κερασίδης Κων/νος του Γεωργίου και της Άννας ( Μ.Ασία 17/8/1909-Παλιουριά 27/1/1990) και η Βικτωρία Σάββα Τέτη (1911-21/3/1956).

Στη φωτογραφία:

Σοφία Κερασίδη (1940-)

Σωτήρα Λάζαρου Κυριαζίδη

Γεώργιος Κερασίδης

Καθιστοί:

Βικτωρία Σάββα Τέτη-Κερασίδη (1911-21/3/1956) με το μικρό Σάββα Κερασίδη (1/12/1944-) και το Χρήστο

Αδέλφια του:

Γιώργος, γεννημένος στον Έλατο(21/4/1934)

Σοφία,γεννημένη Παλιουριά 29/3/1940

Σάββας, γεννημένος 1/12/1944

Χρήστος, γεννημένος 15/4/1948

Ο πατέρας του με δεύτερο γάμο με τη Βαρβάρα Δημ. Τσανεκλίδη, γεννημένη στο Καρπερό 28/4/1924, απέκτησε τον Δημήτρη στις 10/9/1957.

 

–Ο Δουβεντζίδης Σάββας του Σταύρου (του Γεωργίου και της Αναστασίας, Σεβάστεια Μ. Ασίας 17/3/1900) και της Παρασκευής Στεργίου Αποστολίδη (Σεβάστεια 14/3/1897) γεννήθηκε στην Παλιουριά το 1933

Αδέλφια του:

Στυλιανός ,1926.Στο Δ.Σ.Ε από 23/9/1946, έχασε τη ζωή του αντάρτης.

Θεόφιλος (2/8/1929-13/6/2001)

Πρόδρομος (1930-),αντάρτης του Δ.Σ.Ε .

Χρήστος (Παλιουριά 10/11/1937-)

Γ ) Τζιαφέτας Κων/νος του Ευθυμίου (1910 – 2/11/1971) και της Σταματίας Κ. Ζιαγκλιαβού (1914 – 29/3/2003).

                Γεννήθηκε το 1935. Αριστούχος μαθητής (10) της Β΄ τάξης, σχολικού έτους 1946 – 1947.

Βρήκε το θάνατο στις 21 Σεπτέμβρη 1948, στη τοποθεσία Κορομηλιά – Βουνό, από νάρκη.

[Σχετική απόφαση θανάτου Νομαρχίας Λάρισας 33289 / 20 – 9 – 1954] (φωτο κηδείας)

Δ) Τζιαφέτας Αριστείδης του Κων/νου (1902 – 3/4/1979) και της Αικατερίνης Δ. Κόγιου (1908 – ). Είχε αδέλφια: το Δημήτριο (7/2/1930-30/5/2006), τον Ηλία (7/2/1936-2/3/1993) και την Ευαγγελή (25/2/1938-).

                Γεννημένος το 1934, έχασε τη ζωή του στο ναρκοπέδιο του Τρέτιμου, βοσκώντας πρόβατα με άλλα παιδιά, Μάρτη 1948, σχετική Α.Ν.Λ. 6562 / 27 – 2 – 1954.

Ε) Κούτρας Νικόλαος του Αθανασίου (1904 – 30/7/’85) και της Αναστασίας Ιωάννου Καραγιάννη (1903 – 1933).

                Γεννήθηκε το 1931 και είχε αδελφές: την Ελένη (6/12/1925 – ), σύζυγο Σπύρου Κ. Σπανού(1925-15/11/2009), και την Αναστασία (1933 – ), σύζυγο Ιωάννου Ευθ.Κακούσιου.

              Ήταν μεγαλόσωμο παιδί. Είχε πρόβατα στην περιοχή Τρέτιμου. Ο στρατός είχε ναρκοθετήσει το Μάρμαρο Φάκα, επίκαιρη θέση, απ’ όπου οι αντάρτες χτυπούσαν στη μάχη Τρέτιμου, Σεπτέμβρη 1946. Την ήξεραν τα παιδιά. Έριξε πέτρες, τραυματίστηκε βαριά Καθαρή Δευτέρα 11/3/1947. Παρά την παρακολούθηση γιατρών του στρατού, έχασε τη μάχη 2/5/1947 – Ζωοδόχου Πηγής. Σχετική Α.Ν.Λ. 7037 / 1951.

ΣΤ.)Μπρασινίκας Αστέριος του Νικολάου και της Αθανασίας Κ.ΘεοχάρηΓεννημένος το 1917 είχε γραμματικές γνώσεις Γ΄Γυμνασίου. Ο πατέρας έκανε πολλά χρόνια στις Η.Π.Α(1916-1947) και δημιούργησε περιουσία στη Δεσκάτη.

Αδέλφια του: Γεώργιος (1902-14/4/1968), Κων/νος (1905-8/12/1988), Δημήτριος(1907-31/1/1988), Βασίλειος(1909-27/7/1983) και Χρήστος(1912-1973).

Στρατευμένος στα διαστήματα 13/8/1938-1/5/1941 (λαμβάνοντας μέρος στον Αλβανικό Πόλεμο) και 12/9/1946-14/10/1947, σκοτώθηκε στις 17/9/1948 στην περιοχή ξεροπόταμου Βούλγαρη Κεφαλόβρυσου-Βαλανίδας από έκρηξη νάρκης , οδεύοντας για Δεσκάτη με στρατιωτική φάλαγγα.

Ζ) 9 Δεκεμβρίου 1948.Από Ελασσόνα φάλαγγα με στρατιωτικά και πολιτικά οχήματα συναντιέται με αντίστοιχη από Δεσκάτη στην Κρανιά . Αυτοκίνητο ¾ της χωροφυλακής φεύγει μπροστά. Ο δρόμος Δεσκάτη-Ελασσόνα περνούσε από Ντούντα. Στην τοποθεσία Μπγιαδάκια ανατινάχτηκε από νάρκη. Ο οδηγός χωροφύλακας Βασίλειος Τριανταφύλλου από Θέρμο Αιτωλοακαρνανίας,η αρραβωνιαστικιά του Βασιλική Σακαβάρα του Νικολάου και της Ευφροσύνης Β.Ψύρρα (9/1/1926-) και η αδελφή της Ελένη (1911-1991) -παπά Ιωάννη Γ.Θεοχάρη δεν έπαθαν απολύτως τίποτα. Αντίθετα, σκοτώθηκαν αυτοί που κάθονταν στο πίσω κάθισμα:

–Αποστόλου/Κρίκης Ευθύμιος του Ιωάννου,από Μαυρέλι.

Η γυναίκα του Αφροδίτη Γκουγκουστάμου, από Αχελινάδα.   Παιδιά τους, η Χρυσούλα(1934-), η Αικατερίνη, ο Ιωάννης και η Θεοδώρα

– Ζαρμπάλης Βασίλειος -Βασιλείδης του Δημητρίου και της ΑγορίτσαςΔ.Αναγνώστου.

Γεννημένος το1909 είχε αδέλφια: το Γεώργιο (1898 που πέθανε στην αιχμαλωσία μετά τη μικρασιατική καταστροφή), τον Κων/νο(1904-1981), τον Ιωάννη (1912-20/10/2007), τη Χρυσούλα-συζ. Ν.Βλάχου, στις Η.Π.Α, Αννα συζ. Γεωργίου Μιχίδη.                                                                                                                                                  

Παντρεύτηκε το Δεκέμβριο 1932 την Ελένη Αντ. Πύργου(1912-8/3/2004) και απέκτησαν:

Άννα(1933-),Γεώργιο(1934-),Δημήτριο(1938-),Αγορίτσα(1940-) συζ.Θεόφιλου Νταραρά,Αντώνιο (1943-) και Ευαγγελή (1948-).

Στον πόλεμο 1940-1941 δεν έλαβε μέρος εξαιτίας πολυτεκνίας.

Οι Αποστόλου/Κρίκης και Ζαρμπάλης επέστρεφαν από πώληση αιγοπροβάτων.

–Ζαγόρας Αθανάσιος του Γεωργίου και Ευαγγελίας.Γεννημένος το 1902 είχε γνώσεις Δημοτικού και ήταν υποδηματοποιός . Στρατιώτης από 21/10/1921, υπηρετούσε στο Υγιεινομικό νοσοκόμος και τραυματιοφορέας στα ορεινά χειρουργεία του πολέμου. Αποστρατεύτηκε 20/6/1924 από το Στρατιωτικό Νοσοκομείο Λάρισας.Έλαβε μέρος στον ιταλοελληνικό πόλεμο, στρατευμένος από 13/1/1941 ως έφεδρος νοσοκόμος σε στρατιωτικά νοσοκομεία.

Παντρεμένος από12/11/1925 με τη συνομήλικη του Ελένη Οικονόμου-Βάσσου του Νικολάου και της Σταματίας υιοθέτησαν στην Κατοχή την Ελένη, κόρη Β.Ν.Μπρασινίκα.                                                    

Από τους πρώτους κομμουνιστές στη Δεσκάτη προπολεμικά. Επέστρεφε από δίκη Δεσκατιωτών στην Κοζάνη, ήταν μάρτυρας κατηγορίας.

α)471/13-9-1951 β)Διήγηση Β.Κ.Γαλάνη. γ)Απόφαση 46/1989-122/89 Μ.Πρ.Γρεβενών.        

 

Η ) Ήταν Κυριακή 6 Ιουνίου 1948.Παρέες Δεσκατιωτών βρίσκονταν στον Τύρναβο για το θέρο.

Η τοποθεσία Γκαμήλαγας θεωρούνταν επικίνδυνη. Η παρέα Κων/νου Πετσούλα-Καυκόλα δε συμφώνησε να πάει στο μέρος αυτό. Η ανάγκη όμως το επέβαλε σ’ άλλους! Το κάρο ανατινάχτηκε και έχασαν τη ζωή τους όλοι οι επιβαίνοντες Δεσκατιώτες εργάτες και ο 18χρονος Ηρακλής Παπαθεοδώρου του Αντωνίου,γιος του κτηματία αφεντικού.

–Ζδράγκας Ιωάννης του Αντωνίου και της Ελένης Γ.Καραγιώργου.Γεννήθηκε 28/3/1910.

Αδέλφια του: Γεώργιος(18/6/1915-9/2/2010), Νικόλαος(1922-Δ.Σ.Ε 1947), Αθανασία, Ανδρέας(1928-).

Παντρεύτηκε 27/4/1934 την Καλλιόπη Τρικάλη του Γεωργίου και της Αικατερίνης Σωτήρη (5/6/1911-1/1/1999) και απέκτησαν τον Αντώνιο (3/4/1935-), την Ελένη (18/11/1937),την Αικατερίνη (25/4/1940-) και την Ελευθερία (18/1/1943-)

Τον προηγούμενο χρόνο είχαν σκοτωθείο αδελφός του Νίκος και ο ανηψιόςΓ.Ν.Καραγιώργος, αντάρτες του Δ.Σ.Ε, και ο κουνιάδος του Νικόλαος Γ.Καραγιώργος στους Κόκκινους Όχθους Σκάλας.

 

-Παπατσάνης Ιωάννης του Γεωργίου (16/4/1899-10/11/1971)και της Βασιλικής Θεοδ..Κουτσίκου(2/4/1908-30/4/1932). Γεννημένος το 1927 είχε αδελφή τη Μαρία(3/4/1923-7/4/2008)

 

-Στέφου Αλέξανδρος του Χρήστου-Χριστόδουλου και της Ιωάννας Κ.Βρέλλιου(Πάπαρου)

Γεννήθηκε το 1907. Ορφάνεψε γρήγορα γιατί ο πατέρας του Χριστόδουλος απαγχονίστηκε στην Ελασσόνα στις 10/4/1910 για την αντιτουρκική του δράση και κατηγοριών συγγενικού του προσώπου.   Υπηρέτησε στο 4^ο Σύνταγμα Ιππικού 1927-1928.Παντρεύτηκε 21/4/1931 την Ιωάννα Κ.Ζαγκανίκα (1910-19/1/1961) και απέκτησαν : τη Μαρία(1932-) συζ.Γεωργίου Δόβα,τον Πολυχρόνη (1936-31/1/2018), τον Κων/νο(1942-),την Αικατερίνη (1945-)συζ. Γεωργίου Φίλιου και το Βασίλειο (1946-). Προπολεμικά υπήρξε και αγροφύλακας

–Σωτήρης Ιωάννης του Αθανασίου και της Αθανασίας

Γεννημένος το 1926, εργάτης είχε τελειώσει το Δημοτικό. Αδελφή του η Όλγα (1922-22/6/2000), συζ.Τριαντάφυλλου Ι. Οικονόμου (1921-14/4/1980,από το β’ γάμο της μητέρας τους.

-Τρικάλης Δημήτριος του Γεωργίουκαι της Αικατερίνης Δ.Σωτήρη(1885-14/1/1969)

Γεννημένος το 1914, με γραμματικές γνώσεις Δ’ Δημοτικούκαι στο επάγγελμα κτίστης.

–Τρικάλης Αχιλλέας του Γεωργίου και της Αικατερίνης Δ.Σωτήρη

Αδελφός του Δημητρίου,γεννήθηκε το 1917.Δ’ Δημοτικού και κτίστης.

Οπλίτης του 27^ου Συντάγματος στον πόλεμο 1940-1941 και αντάρτης του 5^ου Σ.Π του Ε.Λ.Α.Σ

Άλλα αδέλφια τους: η Καλλιόπη (5/6/1911-1/1/1999) συζ.Ιωάννου Αντ. Ζδράγκα (28/3/1910-6/6/1948), Βασίλειος (1914-1/12/1983), Αθανασία (1921-9/4/2018) συζ.Αθανασίου Ν.Παπατσάνη (1921-1982), Ελευθερία (1924-), συζ.Μήττα Αλέξανδρου από Γρεβενά και Μαρία(1926-+) συζ.Σταύρου Σιδηρόπουλου,Επανωμή Θες/νίκης

Ο θάνατός τους δηλώθηκε από το Δημοσθένη Ι.Στόγιο και καταγράφηκε στο Ληξιαρχείο Τυρνάβου από όπου και αντλήθηκαν στοιχεία.

Θ ) Θάνατος παιδιών 1/6/1953

Πάνω από τον Άγιο Νικόλαο της πόλης, κοντά στο εικονοστάσι – στη θέση Λουμάκι, βρίσκεται το χωράφι ιδιοκτησίας Αθανασίου Γκαλογιάννη.

Τη Δευτέρα 1/6/1953 στις μεσημεριανές ώρες μια παρέα μικρών παιδιών μάζευαν λαθίρια – άγρια μπιζέλια σε μέρος περιφραγμένο με σύρμα, απαγορευμένο. (Υπήρχαν ναρκοπέδια στρατιωτικά από την εποχή του εμφυλίου. Αριστερά μάλιστα του δρόμου προς το βουνό, στις ακακίες πάνω από το εξωκλήσι, βρέθηκαν πολλές θήκες από νάρκες).

Βρήκαν νάρκη και την περιεργάζονταν. Από την έκρηξη που ακούστηκε σ’ όλη τη Δεσκάτη σκοτώθηκαν

–          Γεώργιος Κουζούμης, γεννημένος 1946, εγγεγραμένος στην Α’ τάξη, Αρ. Μαθητολογίου 330. Ήταν παιδί του Αθανασίου Κουζούμη του Νικολάου και Ευαγγελίας (1926-22/10/1993) και της Νιάκα Ευαγγελίας του Δημητρίου κα της Χρυσούλας (1926-2/10/1996)

–          Νικόλαος Γαλάνης, 7 χρονών, γεννημένος 1946, εγγεγραμμένος 25/9/1952 στην Α’ τάξη του Δημοτικού, Αρ. Μαθητολογίου 314. Ένα από τα έξι παιδιά, το τέταρτο, του Γαλάνη Χρήστου του Βασιλείου και της Ιωάννας (1907-25/6/2004)και της Κίτσιου Αθανασίας του Δημητρίου και Ευφροσύνης (1912-12/10/2000).

Τρία άλλα μικρά παιδιά τραυματίστηκαν βαριά. Στο νοσοκομείο Τρικάλων υπέκυψε γρήγορα ο γεννημένος το 1948 Χαρίλαος και μετά από μέρες – στο νοσοκομείο Λάρισας όπου είχε μεταφερθεί από τα Τρίκαλα – οεφτάχρονος αδελφός τουΒασίλειος ,εγγεγραμμένος 25/9/1952 στην Α’ τάξη με Αρ. Μαθ. 309.Ήταν παιδιά του Γαλάνη Μιχάλη του Βασιλείου και Ιωάννας (1912-29/7/1982) και της Αναστασίου Χρυσούλας του Κων/νου και της Ζωής (15/3/1914-2020)

Τη σορό του μικρού Βασιλάκη τύλιξαν σ’ αντίσκηνο και μετέφερε στη Δεσκάτη με το λεωφορείο ο ξάδερφός του Β. Κ. Γαλάνης.

Διέφυγε το θάνατο με τραύμα στο αριστερό πόδι και στο δεξί χέρι ο εφτάχρονος συμμαθητής τους της Α’ τάξης Κων/νος Κουζούμης του Γεωργίου και της Μαρίας.

Από χωριά

Ι. Θεοδωράκης Λάμπρος του Πέτρου και Αικατερίνης Χλωρού.

Γεννημένος 1936 στο Μαυρέλι, προτελευταίο παιδί της οικογένειας, είχε αδέλφια: Χρυσούλα, Αλεξάνδρα, Γεώργιο, Παναγιώτη, Ανθούλα και Κων/νο.                                                                       Μετά τη μάχη Τρέτιμου και την κατάληψη της Δεσκάτης 21-25/9/1946 από τους αντάρτες, από το στρατό ξεσπιτώθηκαν από το χωριό τους και μεταφέρθηκαν στη Δεσκάτη. Με τον συνομήλικο συμπατριώτη του Βασιλείου Χρήστο του Ιωάννου και Άννας( Βράκα του Χρήστου και Ευαγγελίας, που πέθανε με το νεογέννητο παιδί της στη Δεσκάτη το 1947) πήγαν στην περιοχή του Τρέτιμου και έτρωγαν ντομάτες και σταφύλια από κάποιο αμπέλι, ξεκόβοντας από μια μεγάλη παρέα δέκα παιδιών που έπαιζαν εκεί γύρω. Στο Μάρμαρο στου Παπαλάμπρου(το χωράφι)προκάλεσε την έκρηξη νάρκης που τον διαμέλισε. Αύγουστος-Σεπτέμβρης του 1947 ή 1948.                                                                                                                                                Πληροφορίες από επίσκεψη στο Μαυρέλι Πέμπτη 26/11/2015.

2.Αναστασίου/Τζ(ι)αχάνας Λεωνίδας του Χρήστου{του Αντωνίου και Αικατερίνης (1901-29/6/1962)} και της Κυράτσως Κων/νου Βερεντζιώτη (1901-5/1/1983). Γεννήθηκε στη Δήμητρα/Αράπης, το 1934; Αδέλφια: α)Ευαγγελή(19/2/1935) συζ. Αθανασίου Ν. Ζιανού(Παλιουριά 1931-28/8/2008) β)Ζωίνα(30/8/1940).

Ο πρώτος από τα αδέλφια, σκοτώθηκε από νάρκη. Στη Δεσκάτη, κατά τον εμφύλιο, κάθονταν στα Σφαπάδικα

3.Ορφανίδης Γεώργιος από Δήμητρα. Στην περιοχή Σκάλας από νάρκη.

 

Ζητούμενες πάντα οι πρόσθετες πληροφορίες, βελτιώσεις, διορθώσεις, φωτογραφικό υλικό.

 

21/06/2021

 

Δημήτριος Ευθυμίου Γαλάνης